Португалия (порт. Portugal, миранд. Pertual), официал Португалрин Республика — Европада виридалай рагъакӀидай пата авай гьукумат. Пиреней зуростровдин кьиблединни — рагъакӀидай пата чка кьунва. Кефер ва рагъэкъечӀдай патай Испаниядихъ сергьатда ава, кьибле ва рагъакӀидай патай Атлантик океандин ятари кьунва. Гьукуматдин тӀвар Порту шегьердин тӀварцикай арадал атана, амма латин чӀалал Portus Cale — «чими порт» мана гузва.
Къенин Португалиядин ччилера дегь чӀавалай инсанар яшамиш жезвай. Галияр, кельтар, лузитанар, кинетар, финикияр, римвияр ва дегь немец халкьарикай свевар, бурияр, вестготар хьтин дегь халкьари Португалиядин харусенятда, культурада ва кьиспесда чӀехи гел туна. Гилан Португалиядин майдандик акатзавай Лузитания провинция Рим империядиз талукь тир. Португал чӀалан бинеламишуниз римдин культуради чӀехи таъсир гана: португал чӀал, римжуврин латин чӀалаз пара мукьва я.
Португалия вилик фенвай уьлквейрикай я, яшамиш тегьердин рейтингда дуьньяда 19-лагьай чка кьунва. Европа Садвалдин ва Садхьанвай халкьарин Организациядин член я, Португалия гьакӀни Латин садвал, Латин Америкадин уьлквейрин организация, ОЭСР, НАТО, Португал чӀалан уьлквейрин садвал, евродин зона ва Шенгендин зона хьтин организацияриз бине эцигнай уьлкве я.
(ва масабурни…)
|
|
|
ТӀалабун: Квез лезги чӀал хъсандаказ чидачтӀа, макъалаяр кхьиз эгечӀмир. И википедияда авай гъалатӀар жезмай кьван, лезги чӀалан грамматикани лексика кардик кутуна дуьзар хъувун тавакъу ийизва.
Вакъиаяр
Суварар
Дидедиз хьана
- 8 февраль (1834) — Дмитрий Менделеев, зурба урус алим, химик, физик, метролог, экономист, технолог, геолог, метеоролог, нефтяник, муаллим.
- 12 февраль (1809) — Чарльз Дарвин, алакунар авай инглис биолог, геолог.
- 12 февраль (1809) — Авраам Линкольн, 16-лагьай АСШ-дин президент (1861—1865).
- 15 февраль (1564) — Галилео Галилей, италиядин зурба физик, механик, астроном, философни математик я.
- 18 февраль (1967) — Роберто Баджо, италиядин футболист.
- 19 февраль (1473) — Николай Коперник, польшадин зурба астроном, математикни экономист я.
- 19 февраль (1954) — Сократес, бразилиядин футболист.
- 21 февраль (1929) — Джалма Сантос, бразилиядин футболист, 1958, 1962-й йисарин дуьньядин чемпион.
(мадни...)
Кьена
- 2 февраль (1907) — Дмитрий Менделеев, зурба урус алим, химик, физик, метролог, экономист, технолог, геолог, метеоролог, нефтяник, муаллим.
- 4 февраль (1871) — Имам Шамил, Дагъустандинни Чечнядин имам, Къавкъаздин сувавийрин регьбер.
- 10 февраль (1837) — Александр Пушкин, XIX виш йисан виридалайни нуфус авай ва машгуьр урус зари.
- 12 февраль (1804) — Иммануил Кант, германиядин зурба философ, немец классик философиядин тухумдин ата-буба я.
- 13 февраль (1883) — Рихьард Вагнер, германиядин зурба композитор.
- 14 февраль (1779) — Джеймс Кук, инглисви дяведин гьуьлуьхъан, чирна-жугъурзавайди, картаяр туькӀуьрайдини цӀийи чилер ахъагъайди.
- 18 февраль (1546) — Мартин Лютер, Реформация туькӀуьр кас.
- 18 февраль (1564) — Микеланджело, италиядин чӀехи скульптор, гуьрчекхъан, фикирийидайди, архитектор, микитис ва зари.
( мадни...)
|
|
