Мишлеш
Мишлеш (урус. Мишлеш) — Дагъустан республикадин Рутул районда авай, «Мишлеш» хуьруьнсоветдик акатзавай хуьр.
Хуьр
|
География
дуьзар хъувунХуьр Дагъустан Республикадин Рутул райондин рагъакӀидай пата, райондин юкь тир Рутул хуьрелай 21 км кефердинни - рагъакӀидай пата, Самур вацӀун эрчӀи къерехдал ала.
Тарих
дуьзар хъувунXIX виш йисуз Мишлеш хуьр вири Самур округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Самур округдин Лучек наибвалдиз талукь тир ва кьилдин Мишлеш хуьруьнжемят туькӀуьрзавай.
Агьалияр
дуьзар хъувун2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 1241 касди уьмуьр гьалзавай [1]. Агьалидин вири цӀахурар, суни - мусурманар я. 1886 йисан Урусат империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Мишлеш хуьруьн агьалияр, вири цӀахурар яз 732 кас тир [2].
ИнфратуькӀуьрун
дуьзар хъувунАлай чӀавуз Мишлеш хуьре аялрин бахча, азархана, культурадин кӀвал, улубхана, почтунин идара кардик ква.
Килигиз лайихвилер авай чкаяр
дуьзар хъувун- XIX виш йисан 70-й йисуз устӀар Агьмедан паталай эцигнавай Ачлей Ибрагим–юзбашидин кӀвал, Дагъустандин архитектурадин имаратрин сиягьдик акатзава.
- «КьыӀтӀхаӀрав» (КьитӀхарав) тӀвар алай къаравулдин цал: вахтунин ва тӀебиатдин хасаратвал гъидай вакъиариз муьтӀуьгъ тежезвай, чкадин материалрикай туькӀуьрунин тегьердив тафаватлу я. Ам эцигай тарих малум туш. Яракьдин кӀуф туна ягъун патал къеледин цлан тӀеквенан хъсандиз амукьнава.
- Шейх – Эмир Султанан пӀир (мавзолей).
- Хуьруьн юкьва авай минара галай мискӀин. И архитектурдин дарамат XIII виш йисуз, Султан шейх Эмиран хендеда аль Богдодин такьатралди эцигнавай. Султан шейх Эмир асулдай Сириядай тир, Къавкъазда ислам диндин вязер ахъайзавай 5 стхайрикай сад тир. Султан шейхан дуьз несилар Сейидгьасановар я, абурун кӀвале, рикӀел хуьн патал багьаз хуьзвай Султан шейхан къатирдин кьенерар ава. 1930-й йисара и мискӀиндиз килигзавай Сейидгьасанов Сейидгьасаназ гьукуматди жазаяр гана масаниз дугурнай ва ам гел амачиз квахьна.
ТӀвар-ван авай ксар
дуьзар хъувун- Ибрагимов Гарун Халилович — филологиядин илимрин доктор, Дагъустандин педагогикадин университетдин профессор. Дагъустанда цӀахур чӀалал акъатзавай респубдикадин гьар йикъан «Нур» газетдин кьилин редактор .
- Гьажи-Кьурбан-Эфенди аль Бакри Мишлешви — араб чӀалан ва литературадин зурба алим, астроном ва биолог.
- Ачлей Рамазан — 1830 йисуз хьайи Закаталадин къарагъунин регьберрикай сад. Карата хуьруьн наиб тир. Дагъустандинни Чечнядин сувавийри тухузвай азадвилин гьерекатра активдаказ иштирак авунай.
- Сайдумов Магомед — орден пишкешнавай садлагьай муаллим. «Гьурметдин Лишан» ордендин иеси.
- Наврузов Мамед — азербайжан чӀалал акъатзавай райондин «Гызыл чобан» (Къизилдин чубан) газетдин кьилин редактор, РК КПСС-дин секретарь.