Самур магьал

(Самур округ-кай рахкъурнава )

Самур магьал (урусСамурский округ) — 18391928 йисара хьайи, Дербентдин губерниядик, Дагъустан вилаятдик ва Дагъустандин АССРдик квай администрациядин тек.

Урусатдин империядин пайдах
Самур магьал
урусСамурский округ
Герб
Герб
Уьлкве
Урусатдин империя
Губерния
Дагъустандин вилаят
Юкь
Бине кьунва
Агьалияр
63 235 кас (1886)

Кьилин хуьр — Ахцегь хуьр.

Администрациядин паюнар

дуьзар хъувун

Магьал наибвалриз пай жезвай. 1899 йисуз наибвилер участокриз элкъвенай. Вичин нубатда гьа наибвилер хуьруьн-жемиятрикай ибарат тир.

1886 йисуз магьалдик агъадихъ галай наибвилер акатзавай:

Наибвал Администрациядин юкь Агьалияр Миллетар
Ахцегьпарадин наибвал Ахцегь 22 949 лезгияр (82 %)
рутулар (18 %)
Докъузпарадин наибвал Мискискар 20 899 лезгияр (100 %)
Лучек наибвал Лучек 18 220 рутулар (50 %)
цӀахурар (33 %)
ва мсб.


1926 йисуз наибвилер терг авуна абурун чкадал кьве участокар тешкилнай:

  • Докъузпарадин участок (юкь — Усугъчай хуьр)
  • Лучек участок (юкь — Лучек хуьр)

Самурдин округ 1839 йисуз арадал гъанай. 1840 йисалай округ Каспи вилаятдин Къуба уезддин, 1846 йисузДербентдин губерниядин, 1860 йисузДагъустандин вилаятдин, 1921 йисузни Дагъустандин АССРдин составрик квай.

1928 йисан ноябрь вацра Дагъустандин АССР-да кантонриз паюнин система къуватда гьатнававиляй вири округар терг авунай. Округдин къене сифте кантонар, гуьгъуьнлай гьа кантонрикай гилан районар тешкилнай.

1915 йисуз округда вад гражданвилин, яни диндиз талукь тушир мектебар авай: абурукай кьвед Ахцегьра, Хуьруьг, Рутул ва Филер хуьрера гьарна са мектеб.

1886 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайрив кьурвал, округда 63 235 касди уьмуьр ийизвай [1].

1886 йисан малуматриз килигна, округда авай миллетар [1]:

Вири лезгияр рутулар цӀахурар яхулар аварар
63 235
(100 %)
44 013
(70 %)
11 985
(19 %)
5 165
(8 %)
1 480
(2 %)
592
(1 %)

ЭлячӀунар

дуьзар хъувун