Аладаш
Аладаш (урус. Аладаш) — Дагъустан республикадин Дербент райондин чилерал алай Кьурагь райондин хуьр. «Аладаш хуьруьнсовет»дин юкь ва сад тир хуьр.
Хуьр
|
География
дуьзар хъувунХуьр Дагъустан Республикадин Каспий гьуьлуьн кьерин кьулувиле, Дербент райондин кьибле пата, Рубас вацӀал, Дербент шегьердилай 17 км кьибле пата чка кьунвайди я. Мукьвал алай хуьрер: Агълаб, Рубас.
Тарих
дуьзар хъувун1932 йисуз Дербент райондин «Аладаш» тӀвар алай чкадин 1500 гектар чил Кьурагь хуьруьн Микоянан тӀварунихъ галай колхоздихъ гилигнай ва колхозникрикай ибарат тир гъвечӀи хуьр арадал атанвай. Ина къуьл цазвай, хъуьтӀуьн береда мал - лапаг хуьзвай. 1944 ийсуз Кьурагь райондин Хпеж хуьряй иниз Ирзи тӀвар алай кьилди тир дишегьли вичин бицӀи аялрихъ галаз атана, чиликай атӀанвай кӀвале ацукьна секин хьанвай. Ада гьа колхоздин малдарриз, лежберриз фу чразавай, ва муькуь кӀвалахар ийизвай. Гьа и тегьерда хзандин кьил хуьзвай. Гъуьгъуьнлай, 1950-й йисарилай кьулухъ иниз муькуь лезги хуьрерай куч хьана ацукьзавайбур арадиз акъатнай. 1960 йисуз ина 15 майишатар авайдт тир. 1961 йисуз хуьре садлагьай мектеб ахъайнай. 1969 йисуз Аладаш «Курахский» совхоздин хилерикай сад хьанвай.
20 йисалай кьулухъ и хел чара «Аладашский» совхоздиз масакӀа хъувунай. 1966 йисан чилин зурзунрилай кьулухъ иниз Кьурагь ва Хив райондин чукӀурунар галукьнавай хуьрерин пара кьадарда эгьлияр куч жез гатӀумнай. Гилай хуьре 246 кьван майишатар ава, ва агьалийрин кьадар 1215 кас я. Хуьре медпункт, ветеринариядин идара, почтадин идара, культурадин КӀвал, АТС, спортдин майдан кардик ква. Аладашвийриз чпин футболдин командани авайди я. Официалвилелди «Курахский» совхоздикай чара хьун, хуьруьн статус ва тӀвар Аладашди 1979 йисуз къачунвай. ЦӀуд йисалай ина хуьрунсоветни арадал гъанвай.
Агьалияр
дуьзар хъувун2010 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 1053 касди уьмуьр гьалзавай [1]. Агьалидин вири лезгияр, суьнни - мусурманар я [2].
Баянар
дуьзар хъувун- ↑ 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архивация 1 июнь 2012. Ахтармишун 16 апрель 2012.
- ↑ Кьурагь район. ФЛНК