Салигьов Эсед Бабастанан хва

Салихрин Эсед Бабастанан хва (1919 йисан 15 тӀулдиз, Кьурагь район, КӀири — 1943 йисан 17 гьерез, Калинин вилайят, Слободка) — 2-лагьай Прибалтикадин фронтдин 22-лагьай армиядин 37-лагьай тфенг ядай кӀвачи-кӀвачи дивизиядин 247-лагьай тфенг ядай кӀвачи-кӀвачи аскеррин полкдик акатзавай батальондин чӀехиди я. Совет ГалкӀдин кьегьал я (кьейидалай кьулухъ хьайи).[1]

майор
Салихов Эсед Бабастанан хва
Хайи тарих:

15 май 1919

Хайи чка:

Дагъустандин вилаят, Кьурагь район, КӀири

Кьиникьин тарих:

17 январь 1944

Кьиникьин чка:

УСФСР, Калинин вилаят, Слободка

Гражданвал:

ССРГдин пайдах СССР

Кьушунрин жуьре:

кӀвачи-кӀвачи кьушунар

Къуллугъдин йисар:

1940 - 1944

ТӀвар:

майор

Дявеяр/женгер:

Ватандин ЧӀехи дяве

Пишкешарни премияяр:
Советрин Союздин Кьегьалвилин медаль
Советрин Союздин Кьегьалвилин медаль
Яру Пайдахдин орден
Яру Пайдахдин орден
Ватандин ЧӀехи дяведин I дережадин орден
Ватандин ЧӀехи дяведин I дережадин орден
Александр Невскийдин орден (СССР)
Александр Невскийдин орден (СССР)

Уьмуьрдин рехъ

дуьзар хъувун

Жегьил чӀавар

дуьзар хъувун

1919-лагьай йисан 15-лагьай тӀулдиз Эсед Салихов Кьурагь райондин КӀири хуьре кӀвалаххъандин хизанда вичин дидедиз хьана. Вич хунин са тӀимил чӀавалай адан буба регьметдиз фенва. Эседаз Ханбажи дидеди тербия гайиди я.

Ругулди хъсан кӀелзавайди тир. Ада агалкьунралди сифте хуьруьн мектеб ахпа Буйнакскдин кооперативдин техникумни акьалтӀарна. КӀелунин кьулухъ ада Кьурагь райпода гьисабрин кӀвалаххъан яз кӀвалахна.

1940-лагьай йисуз Яру армиядин жергейриз гьахьна. Вичин тӀалабдалди ам дяведин училищедиз рахкурнавайди я. Са йисалай ада Томскда кӀвачи-кӀвачи кьушундин училище акьалтӀарна.

 
Салихрин Эседа кьегьалвал къалурнавай чкадал эцигнавай гуьмбет.

Дяведин училищеда акьалтӀнавалди Эсед Салихрин лейтенантдин тӀварцӀихъ галаз фронтдиз фенвайди я. Ада ягъунарра, душманрихъ галаз викӀегьдиз женг чӀугваз, активдаказ иштираквал ийизвайди тир. Гьунарар къалурунин патай адаз са шумуд гьуьрметдин орден ганва.

1944-лагьай йисан 15-лагьай гьерен йифиз майор Салихов 30 кас авай дестедихъ галаз Псков вилайятдик акатзавай Новосокольники райондин Слободка бицӀи хуьруьн патав чинебадаказ душмандин кьулухъ патаз гьахьна.

Аскерри чӀехи мана авай «Дно — Новосокольники» рехъ ракьунин кьатӀ атӀана ва Слободка хуьре авай душманрин кӀвачи-кӀвачи къушунрин штаб чӀурна.

Немцери, чпи кьур гьужумдикай хуьдай цӀар хуьз, лап чӀехи аксивал ийизвайди тир, гьакӀни абур хуьряй чуькьвена акъуднавайди тир. Немцериз чӀехи кьиникьар хьайиди тир, саки 200 аскерни офицер кьенвайди тир.

Къведай юкъуз душманди хуьруьв артухан кьушунар чӀугвана. Эхир нетижада, немцери Эседан десте элкъуьрна кьуна. Гьа чӀавуз дестеда 10 дяве ийиз алакьдай кас амукьнавай тир.

Ягъунрин финифда Эседал кьве хер хьанва, гьа виляй ам медсанбатдиз тухун къетӀъ авуна, амма майор рекье амаз кьена. Ам Слободка хуьруьн патав стха тир сура кучуднавайди я.[2]

Немецеринни фашистрин чапхухъанрихъ галаз ягъунарра къалурнавай викӀегьвилинни кьегьалвилин патай СССГ-дин ЧӀехи Президиумди 1944-лагьай йисан 4-лагьай кьамугдиз акъуднавай къараралди Салихрин Эсед Бабастанан хциз Кьегьалвилин тӀвар гана. Кьейидалай кьулухъ.

ГьакӀни адахъ чан аламаз адаз са шумуд гал мад ганвайди я:

  • «Яру пайдахдин» («Красного знамени») орден;
  • Ватандин дяведин I-лагьай дережадин орден;
  • Александр Невскийдин тӀварунихъ галай «ВикӀегьвилин патай» орден.