|
| commonscat =Lipetsk
}}
'''Липецк''' ( [[Урус чIал{{lang-ru| урус]] ''Липецк ''}}) - — [[Урусат]]да авай шегьер, [[Липецк вилаят]]дин административ, сиясатдин, экономикадинни медениятдин юкь я. [[Воронеж (вацI)|Воронеж]] вацIунвацӀун къерехрал, [[Москва]]дилай кьибле патахъ 445 км яргъал мукь (чка) кьунвайди я. ▼
2014-лагьай йисан малуматрив кьурвал, шегьердин агьалийрин сан-гьисаб - — 509 719 кас я. И кьадардал гьалтайла Липецк [[Юкьванни ЧIулав накьвадин экономикадин район]]да кьведлагьайди я ([[Воронеж]]дилай кьулухъ). ▼▲'''Липецк''' ([[Урус чIал|урус]] ''Липецк'') - [[Урусат]]да авай шегьер, [[Липецк вилаят]]дин административ, сиясатдин, экономикадинни медениятдин юкь я. [[Воронеж (вацI)|Воронеж]] вацIун къерехрал, [[Москва]]дилай кьибле патахъ 445 км яргъал мукь (чка) кьунвайди я.
▲2014-лагьай йисан малуматрив кьурвал, шегьердин агьалийрин сан-гьисаб - 509 719 кас я. И кьадардал гьалтайла Липецк [[Юкьванни ЧIулав накьвадин экономикадин район]]да кьведлагьайди я ([[Воронеж]]дилай кьулухъ).
== География ==
=== Климат ===
Климат юкьван гьалдиндини континенталди, [[Москва]]да авайдаз тешпигь тирди. Липец [[Берлин]]ни [[Амстердам]] шегьеррихъ галаз са гьяркьуьвилел аватIаниаватӀани, хъуьтIуьзхъуьтӀуьз ина дурумлу живедин винел алай къат жедайди я, гьер вацран юкьван температура −8 °C. Гад чимиди я, чиле вацран юкьван температура +20 °C. Йисан къене 500 мм кьван къвалар къвазва, максимум - — чиле вацра.
2008-2009-лагьай йисарра Липецкда хъуьтIуьнхъуьтӀуьн юкьван гьавадин температура - — мекьивилин 5 градус тир (ам пара йисаррин къене чирнавай адетдин малуматрилай 3,2 градусдал чими я). А йисаррин къене къванвай къваларин кьадар нормадилай тIимилдитӀимилди тир. Амма 2009/2010-2010/2011-лагьай йисаррин хъуьтIерхъуьтӀер нормадилай мекьибур тир.
== Статус ва административ къурулуш ==
[[Файл:Липецк - Областная администрация.JPG|thumb|220px|Липецк вилаятдин администрация]]
Вилаятдин юкьван везифайрикай гъейри шегьер [[Липецк район]]динни административ юкь я. ГьакIниГьакӀни, вилаятдин гъилик квай шегьер яз, ада вилаятдин ибаратдик квай кьилди тир административ тек - — шегьердин округ Липецк шегьер - — арадал гъизва.
Гилан чIаванчӀаван сергьятра Липецкдин майдан 318,12 км² (01.06.2013-ан малуматар). Им бегьем чIехичӀехи кьадар, Москвадин майдандилай (МТАР-дин сергьятрин къене) вирини-вири пудра гъвечIидигъвечӀиди я.
Шегьер кьуд округдиз - — «[[Левобережный округ (Липецк)|Левобережный]]», «[[Октябрьский округ (Липецк)|Октябрьский]]», «[[Правобережный округ (Липецк)|Правобережный]]», «[[Советский округ (Липецк)|Советский]]» - — чара ийизва.
Шегьердин ибаратда адетдалди агъадихъ ганвай паяр (тарихдин мягьлеяр) чара жезва:
=== Липецкдин куьчеяр ===
[[Файл:Lipetsk city 48.jpg|thumb|220px|ЧIехиЧӀехи Петрдин майдан]]
{{main|Липецкдин куьчеяр}}
{{main|Липецкдин куьчейрин сиягь}}
2012-лагьай йисан гьалдив кьурвал, Липецкда 739 куьче ава (гьа гьисабдик, 3 проспект, 111 кIакIкӀакӀ, 23 майдан, 20 элячIнаэлячӀна фидай куьче, 2 бульвар, 5 шоссе, гьакIнигьакӀни куьчедин статусдив барабар хьанвай 4 мягьле, 3 хир (поселка) ва 3 алакъадин [[Алакъадин рекьерин министрвал|АРМ-дин]] кIвалеринкӀвалерин кIапIалкӀапӀал). И гьисабдик «[[Елецкий (Липецк шегьердин район)|Елецкий]]» микромягьледа авай 3 официал рекьелди арадал гъанвай куьче ква, амма алай чIавузчӀавуз абур гьеле гьакъикъатда кьиле фенвач.
== Баянар ==
{{Баянар}}
[[Категория:Липецк вилаятдин районрин юкьвар]]
| 