Кьасумхуьруьнсовет
«Кьасумхуьруьнсовет» (урус. Сельсовет «Касумкентский») — Дагъустан Республикадин СтӀал Сулейман райондик квай муниципалитет (хуьруьнсовет).
 Хуьруьнсовет
|
Администрациядин юкь — Кьасумхуьр хуьр. Хуьруьнсоветдик акатзавай хуьрер: Кьасумхуьр, КӀахцугъ, Сийидар.
География
дуьзар хъувунХуьруьнсовет СтӀал Сулейман райондин юкьван пата, Чирагъ ва Кьурагь вацӀарин дугунда чка кьунвайди я.
«Кьасумхуьруьнсовет» муниципалитетди 36,4 км² майдандин чилер кьунвайди я, абурун арада :
- Кьуьгъверар — 1,37 км².
- Гзаф йисарин акӀурнавай тарар — 0,1 км².
- Векьин чкаяр — 0,08 км².
- ЧӀурар — 22,32 км².
- КӀвалин кьилив гвай чилер — 3,92 км².
- Тамар — 4,34 км².
- Валар — 1,35 км².
- Цик галай чилер — 0,57 км².
- Рекьери, дараматри, куьчейри кьунвай чилер — 0,92 км².
- Яргъи фурари кьунва чилер — 1,06 км².
Чилерин рельеф са кьадар кьулу туш, райондин суварин ценерив гвай чкайриз талукь я. Муниципалитетдин хуьрерин чилерин климат ламу ва юкьван дережадин я.
Агьалияр
дуьзар хъувунАлай чӀавуз хуьруьнсоветда 4,460 майишатар, 2929 кӀвалер ава. Агьалияр 15,374 касди туькӀуьрзава: 49 % итим, 51 % паб. Агьалийрин вири лезгияр, суьнни - мусурманар я.
Хуьруьнсоветда демографиядин гьалар ксарин кьадар виниз хьунивди тафават аваз я. 2010 йисуз дидедиз хайибурун кьадар 241 кас, кьейибурун кьадар 95 кас тир. Агьалийрин яшариз килигна туькӀуьр хьунин тегьер гуьгъуьнин тегьерда аквазва:
а) зегьмет чӀугунин яшарилай агъуз тир ксарин кьадар — 3703 кас я, им вири агьалийрин кьадардин 24.1 % я. б) зегьмет чӀугваз алакьзавай ксарин кьадар — 9874 кас я, им вири агьалийрин кьадардин 64.2 % я. в) зегьмет чӀугунин яшарилай виниз тир ксарин кьадар — 1797 кас я, им вири агьалийрин кьадардин 11.7 % я.
Урусат Федерациядин Гьукуматди кьиле тухузвай, дидевилиз ва аялвилиз социал куьмек гунин политикадихъ галаз алакъа аваз, цӀийиз хайи аялрин кьадар гзаф хьана. 2011 йисан 7 вацран къене 241 аял дидедиз ханай, им 2010 йисан гьа ихьтин вахтунин къене хайи аялрин кьадардилай виниз я.