Зердаб район

(Зардаб район-кай рахкъурнава )

Зердаб район (азер. Zərdab rayonu) — Азербайжанда авай район я.

Яшамиш жезвай чка
Зердаб район
Уьлкве
Азербайжан
Административ юкь
Кьил
Лютвали Бабали оглы Бабаев
Майдан
856 км²
Официал чӀал
Агьалияр
59 300 кас
Къалинвал
69,28 кас/км²
Зердаб район
Зердаб район


Сятдин чӀул
ISO 3166-2-дин код
AZ-ZAR
Телефондин код
+994 135
Почтунин индекс
AZ 6300
Официал сайт

Майдан — 856 км². Агьалияр — 59 300 кас. Агьалидин чуькьуьнвал — 69,28 кас/км².

Административ юкь — Зердаб я.

Зердаб район Арандин экономикадин райондин ибаратдик акатзава.

Райондин тӀвара персрин «зард» (хъипи) ва «аб» (яд), яни «хъипи яд» гафарилай атайди[1].

В XIX веке Зардоб хуьр Баку губерниядин Геокчай уезддик квай тир[2]. Зердаб район 1935-лагьай йисуз туькӀуьрна. 1962-лагьай йисуз ам терг авуна, адан чилер Ужар райондихъ гилигна. 1965-лагьай йисуз ам цӀийи кьилелай туькӀуьр хъувуна[3].

Зардобда тӀвар-авай азербайжанрин журналист-публицист Гасан-бек Зардаби дидедиз хьана.

1939-лагьай йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал райондин вири агьалийрикай 4,5 % лезгияр тир[4].

География

дуьзар хъувун

Районди Азербайжандин юкьван пата чка кьунва. Ам Бакудивай 231 километрдин ва Кьилин Къавкъаздин цӀиргъинин кьибледин патан гуьнедивай кьибледин патахъ 40 километрдин яргъа экӀя хьанва. Зердаб район кефердин патахъ Ужар райондихъ, кьибледин патахъ Куьрдамир райондихъ, Имишли райондихъ, Бейлакъан райондихъ, Агъжабеди райондихъ, рагъакӀидай патахъ Барда райондихъ ва Агъдаш райондихъ галаз сергьятдал.

Зердаб район Кура-Араксдин арандал, гьуьлуьн дережадилай 11 метр агъада экӀя хьанва. Ада Кура вацӀун чапла къерехдал чка кьунва. ГьакӀни райондин территориядай тӀуз Турианчай вацӀ авахьзава. Районда юкьван гьалдин чими, къумлухдин-чуьлдин, кьурагь гатар жезвай климат ава[5].

Зардаб район 41 муниципалитетди туькӀуьрзава, гьа гьисабдик са шегьер ва са поселка кваз.

Йисариз килигна Зердаб райондин агьалийрин дегиш хьунин динамика[6][7][8][9][10][5].

Йис 1959 1970 1979 1989 1999 2009 2020
Агьалияр 21 712 30 508 35 336 39 283 46 091 52 870 59 300
  1. Энциклопедический словарь топонимики Азербайджана = Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti / под ред. Р. Алиевой. — Баку: Шарк-Гарб, 2007. — Т. 1. — С. 24.
  2. Зардоб // Брокгауздин ва Ефрондин Энциклопедиядин гафарган: 86 томар (82 т. ва 4 доп.). — Санкт-Петербург, 18901907.  (урус)
  3. Административное деление Азербайджанской ССР на 1 января 1977 года. — Баку: Азернешр, 1979. — С. 6.
  4. Азербайджанская ССР (1939 г.)
  5. 5,0 5,1 Zərdab rayonu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası / M. K. Kərimov. — Bakı: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2009. — Т. I. (азерб.)
  6. Численность наличного населения городов, посёлков городского типа, районов и районных центров СССР по данным переписи на 15 января 1970 года по республикам, краям и областям (кроме РСФСР)
  7. Численность наличного населения союзных и автономных республик, автономных областей и округов, краёв, областей, районов, городских поселений, сёл-райцентров и сельских поселений с населением свыше 5000 человек (кроме РСФСР)
  8. Численность населения союзных республик СССР и их территориальных единиц по полу
  9. Division of Azerbaijan
  10. Азербайжандин агьалияр сиягьдиз къачун. 2009, Баку.

ЭлячӀунар

дуьзар хъувун