Инглис чӀал: различия между версиями

|официал чӀал = {{ЧӀехибританиядин пайдах}} [[ЧӀехибритания]] <br />{{АСШдин пайдах}} [[Америкадин Садхьанвай Штатар|АСШ]] <br />{{Канададин пайдах}} [[Канада]]<br />

{{Австралиядин пайдах}} [[Австралия]]<br />{{ЦIийи Зеландиядин пайдах}} [[ЦIийи Зеландия]]<br /> ва 75-лай пара уьлквеяр

|рахазвайбурун кьадар = {{*1}} '''Хайи чIал:''' 309—400 млн. кас <br /> {{*1}} '''Кьведалагьай чIал:''' 1 млрд. кас

[[FileФайл:EN English Language Symbol ISO 639-1 IETF Language Tag Icon.svg|thumb|left|upright|EN ([[ISO 639]]-1)]]

'''АнглийнИнглис чӀал''' ({{lang-en|English language}}) — [[инглисар|инглис]] халкьдин хайи чӀал. [[ЧӀехибритания]]дин<ref>{{cite web|url=http://thecommonwealth.org/our-member-countries/united-kingdom|title=Member Countries of Commonwealth: United Kingdom|publisher=Official Cite of the Commonwealth|lang=en|accessdate=2014-04-25}}</ref>, [[Америкадин Садхьанвай Штатар|Америкадин Садхьанай Штатрин]], [[Австралия]]дин, [[ЦӀийи Зеландия]]дин официал чӀал я. [[Ирландия]]дин, [[Канада]]дин, [[Мальта]]дин, [[Индия]]дин, [[Пакистан]]дин ва Азиядани Африкада гзаф уьлквейрин официал чӀаларикай сад я. Рахазвайбурун кьадардиз килигна, дуьньядин чӀаларин арада [[китай чIал]]алай кьулухъ кьведлагьай чкадал ала. Лингвистика илимда инглис чӀалал рахазай ксариз [[англофонар]] лугьузвайди я. [[Француз чIал]]акай менфят къачузвайбур пара авайвиляй, иллаки и термин Канадада гегьенш хьана.

Инглис чӀал [[инд-европадин чIалар]]ин хзандин герман чӀаларин хилек акатзава. [[2006 йис]]ан малуматриз килигна инглис чӀал 360—400 миллион кас агьалидин хайи чӀал я, ва хайи чӀалан жигьетдай [[китай чIал|китай]] ва [[испан чIал]]арилай гуьгъуьна дуьньяда кьведлагьай чка кьунва<ref>[http://www.ethnologue.com/language/eng Инглис чӀал Ethnologue сайтда] {{ref-en}}</ref><ref>[http://www.ethnologue.com/statistics/size Summary by language size] {{ref-en}}</ref>. Амма инглис чӀалал рахазвайбурун кьадар, 2007 йисан малуматриз килигна, тахминан 1 миллиард кас я, ва и жигьетдай дуьньядин чӀаларин арада [[китай чIал]]алай кьулухъ кьведлагьай чкадал ала. [[СМТ|Садхьанвай Миллетрин Тешкилатда]] кардик квай ругуд официал чӀаларикай сад я.

Инглис чӀал халкьарин арадин алакъайра, дуьньядин савдавиле, бизнесда ва умуми крар кьиле тухунра дуьньядин виридалайни чӀехи метлеб авай чӀал я<ref>{{cite web|url=http://miresperanto.com/pri_angla/angla_kiel_universala.htm|title=Английский как универсальный международный язык|publisher=«Мир эсперанто»|lang=ru|accessdate=2015-05-19}}</ref>. Идаз себебар, [[XIX виш йис]]ара [[ЧӀехибритания]]ди чара халкьарин чилер дяведалди кьунин рекьелди чпиз ана колонияяр туькӀуьрунин политика ва алай аямда АСШ-ди вири дуьньядиз къалурзавай зурба таъсир я<ref>[http://www.nplanet.ru/articlein1.html Почему английский стал языком международного общения?] {{ref-ru}}</ref>. [[XX виш йис]]ан 30-й йисара [[Британиядин Империя]]ди Чилин саки зур пай муьтӀуьгъарна дуьньядин вири континентрал чпиз колонияяр арадал гъанвай. Гьа империядин гъилик акатай чилерал уьмуьр ийизвай халкьарни къвез-къвез ассимиляция хьана рахуниз инглис чӀалал элячӀнай. Гьа и рекьелди вилик и чӀал дуьньяда гегьенш хьанвай.

Фонетикада чӀехи метлеб квай гьал дуьздал акъатна — «[[Ахъа тушир ванерин чIехи юзун|«ахъа тушир ванерин чӀехи юзун»]]» ва маса кьетӀенвилер, вири и дегишвилери орфографиядин ва орфоэпиядин арада авай чара хьун артухарна.