Чапла Канададин инуит чӀал

{{{тӀвар}}}
Уьлквеяр:
Офицал чӀал:	Канада (Вини-Чапла патан чилер)
Классриз ччара хьун
—
Кхьинар:	латин алфиб, инуит алфиб
ЧӀалан кодар
ISO 639-1:	iu
ISO 639-2:	iku
ISO 639-3:	ikt

Чапла Канададин инуит чӀал ва икӀа Инувиалуктун чӀал - (ину. Inuvialuktun; ингл. Inuvialuktun, Western Canadian Inuit language) — чӀал Чапла Канададин инуит халкьдин эскимос-алеут чӀаларин. Рахазай ксар амма чӀалал Чапла Канадада 400–700 инсан кьван. Офицал чӀал Канадада (Вини-чапла патан чилер).

Инуит чӀалал картал рахазвай чилер

инглис : Welcome to Tuktoyaktuk
инуит : Aqana Tuktuuyaqtuumukkabsi

Чапла Канададин инуит нугъатар ва рахунар

• Сиглитун (ингл. Siglitun, Siglit, Inuvialuktun proper). Вини-чапла патан чилерда Tuktuyaaqtuuq (Tuktoyaktuk), Paulatuuq (Paulatuk), Ikaasuk (Sachs harbour) ва Инувик (Inuuvik/Inuvik) шегьерарда. Рахунар: Qikiqtaruqmiut, Kupugmiut, Kittegaryumiut, Nuvuraqmiut, Avvagmiut, Nuunatahmiut
• Инуиннактун (инуит ᐃᓄᐃᓐᓇᖅᑐᓐ; ингл. Inuinnaqtun, Inuinnaq, Copper Inuktitut)
  • Кангирьюармиутун (ингл. Kangiryuarmiutun subdialect). Вини-чапла патан чилерда Ulukhaqtuuq (Ulukhaktok, Kangiryuaq, Holman) шегьерда. Рахунар: Kanghiryuatjagmiut, Kanghirjuarmiut, (?) Haneragmiut, (?) Puivlirmiut, (?) Nagyuktomiut
  • İqaluktuuttiaq (ингл. Cambridge subdialect). Нунавутда Iqaluktuuttiaq (ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᖅ, Cambridge Bay) шегьерда. Рахунар: Ekaluktomiut, Kiglinirmiut
  • Qurluqtuq (ингл. Coppermine subdialect, Kugluktuk dialect). Нунавутда Qurluqtuq (ᖁᕐᓗᖅᑐᖅ, Kugluktuk, Coppermine) шегьерда. Рахунар: Akkuliakattangmiut, Noahognirmiut, Kogluktomiut, Wallirmiut, Asiagmiut, Pingangnaktomiut
  • Umingmaktuuq (ингл. Bathurst subdialect). Нунавутда Umingmaktuuq (Umingmaktok, Bathurst) шегьерда. Рахунар: Nennitagmiut, Kilusiktomiut
• Natsilingmiut (инуит Inuktitun; ингл. Natsilingmiutut, Natsilik dialect)
  • Natsilik (инуит Nattilingmiutut (dil); ингл. Natsilik subdialect, Natsilik proper). Нунавутда ᑕᓗᕐᔪᐊᑦ (Talurjuat/Spence Bay) ва ᓇᐅᔭᑦ (Naujat/Repulse Bay) шегьерарда. Рахунар: Arvertormiut, Netsilingmiut, Kuungmiut
  • Arviligjuaq (ингл. Arviligjuaq subdialect). Нунавутда ᐊᕐᕕᓕᒡᔪᐊᖅ (Arviligjuaq/Pelly Bay) шегьерда. Рахунар: Arviligjuarmiut, Sinimiut
  • Utkuhiksalik (инуит Utkuhiksalingmiutitut [чӀал]; ингл. Utkuhiksalik subdialect, Utkuhikhalik, Gjoa Haven dialect). Нунавутда ᐅᖅᓱᖅᑑᖅ (Uqsuqtuuq/Gjoa Haven) ва ᖃᒪᓂ‛ᑐᐊᖅ Qamani'tuaq (Baker Lake) шегьерарда. Рахунар: (?) Ahagmiut, (?) Hanningařuqmiut, (?) Ilivilermiut, Ugyulingmiut, Qeqertarmiut, Utkuhiksalingmiut (ингл. Utkuhiksalik proper)

NOTE: Ууммармиутун (Канададин инюпиак) нугъат Инюпиак чӀалдин нугъат.

Чапла Канададин инуит алфиб

Латин алфиб

A

Ch

F

G

H

Dj

I

K

L

Ł

M

N

Ng

P

Q

R

T

U

V

Y

a

ch

f

g

h

dj

i

k

l

ł

m

n

ng

p

q

r

t

u

v

y

Инуит алфиб

куьруь	йаргъи	латин		куьруь	йаргъи	латин		куьруь	йаргъи	латин		эхир	латин
ᐃ	ᐄ	i (ii)		ᐅ	ᐆ	u (uu)		ᐊ	ᐋ	a (aa)		ᐦ	h
ᐱ	ᐲ	pi		ᐳ	ᐴ	pu		ᐸ	ᐹ	pa		ᑉ	p
ᑎ	ᑏ	ti		ᑐ	ᑑ	tu		ᑕ	ᑖ	ta		ᑦ	t
ᑭ	ᑮ	ki		ᑯ	ᑰ	ku		ᑲ	ᑳ	ka		ᒃ	k
ᒋ	ᒌ	gi		ᒍ	ᒎ	gu		ᒐ	ᒑ	ga		ᒡ	g
ᒥ	ᒦ	mi		ᒧ	ᒨ	mu		ᒪ	ᒫ	ma		ᒻ	m
ᓂ	ᓃ	ni		ᓄ	ᓅ	nu		ᓇ	ᓈ	na		ᓐ	n
ᓯ	ᓰ	si		ᓱ	ᓲ	su		ᓴ	ᓵ	sa		ᔅ	s
ᓕ	ᓖ	li		ᓗ	ᓘ	lu		ᓚ	ᓛ	la		ᓪ	l
ᔨ	ᔩ	ji		ᔪ	ᔫ	ju		ᔭ	ᔮ	ja		ᔾ	j
ᕕ	ᕖ	vi		ᕗ	ᕘ	vu		ᕙ	ᕚ	va		ᕝ	v
ᕆ	ᕇ	ri		ᕈ	ᕉ	ru		ᕋ	ᕌ	ra		ᕐ	r
ᕿ	ᖀ	qi		ᖁ	ᖂ	qu		ᖃ	ᖄ	qa		ᖅ	q
ᖏ	ᖐ	ngi		ᖑ	ᖒ	ngu		ᖓ	ᖔ	nga		ᖕ	ng
ᙱ	ᙲ	nngi		ᙳ	ᙴ	nngu		ᙵ	ᙶ	nnga		ᖖ	nng
ᖠ	ᖡ	łi		ᖢ	ᖣ	łu		ᖤ	ᖥ	ła		ᖦ	ł

Грамматика

Сиглитун нугъат:

теквилин нумра	къушавилин нумра	гзафвилин нумра	лезгидал
Inuvialuk	Inuvialuuk	Inuvialuit	Чапла Канададин инуит халкь
kigiaq	kigiak	kigiat	castor
kanguq	kanguk	kangut	къаз
tatidjgaq	tatidjgaaq	tatidjgat	crane
ivugaqpak	ivugaqpaak	ivugaqpait	уьрдег
ukaliq	ukallik	ukallit	кӀвалин къуьр
ugyuk	ugyuuk	ugyuit	тюлен (Erignathus barbatus)
tuulik	tuuliik	tuuliit	Gavia
iggarlik	iggarliik	iggarliit	вили сикӀ
nanuq	nannuk	nannut	лацу сев
apqun	apqutik	apqutit	way

Алукьун

• Inuvialuit Settlement Region – TK Study, August 2006 (1)(кьейи элячӀун)
• Inuvialuit Settlement Region – TK Study, August 2006 (2)(кьейи элячӀун)