Къумукьар: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун.
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун.
ЦӀар 161:
П. К. Услара ктабда кхьейвал, XIX виш йисуз Кеферпатан Къавкъазда аранда уьмуьр тухузвай туьрк агьалидиз чкадинбуру къумукъ лугьузвай.
 
Дагъустанда, Чечняда ва Ингушетияда ''къумукъ'' анжах къумукькъумукъ миллетдин векилриз лугьузвай. Б. А. Алборова ''къумукь'' гаф туьрк чIаларин ''кум'' (лезг. "къум") гафуникай арадал атанвайди гиман ийизва.
 
Вичин нубатда, тарихдар алим Я. А. Фёдорова VIII—XIX виш йисариз талукь тир гъиливкхьинар делил яз кьуна тестикьарна хьи, «гъумик — къумык — къумух» гафар Дагъустандин бинедин, юкьван виш йисарин девирдин топонимар я.
 
XIX виш йисан эхирдин тарихдар А. В. Старчевскийди вичин ктабда къумукьриз ''арияк'' тIвар ганвай. Муькуь алим Н. Я. Марра къумукьар ''тузлилер'' тIварцIелди кьазва. П. К. Услара шагьидвалзавайвал, къумукь чIала кеферпатан къумукьар къалурзава ''мичихич'' гаф ава, и гаф Чечнядихъ галаз сергьятдин мукьвал алай Мичик вацIун тIварцIихъ галкIанва. Амма, кьиблепатан къумукьри чпиз ''хайдахъ къумукълар'', яни къайтагъдин къумукьар лугьузвай.
 
Дагъустандин маса халкьари къумукьриз чара-чара тIварар ганвайди я: даргийри – диркъаланти, аварри — лъарагIал, яхулри — арнисса, годоберийри — гъумакиди, каратайри — лъарагIабди, ахвахри — лъагIидо, багвалри — гьаргIиди, цIапари — гумуглар, къарачай-балкъарри — къумукъла, чеченим — гIумки.
 
== ЭлячӀунар ==