Википедия

Грекрин алфавит: различия между версиями

Интерактивная навигация по истории
Вилик алатай дуьзар хъувунЦIийи масакIавилер
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ВизуальныйВики-текст
гъ Bot: Migrating 110 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8216 (translate me)
MBH (рахун | кутур крар)
390 правок
гъ by site admin request, removed: {{Link FA|la}} using AWB
ЦӀар 1:
{{Грек алфавит|Image=Greekalphabet.svg|size=250px}}
'''Гре́крин алфавит''' — [[Грекгрек чӀал|грек чӀалан]]ан гьакӀни [[Грекгрек хел|грек хелдин]]дин масса чӀаларин [[алфавит]]. Ам чи эрадин вилик IX виш йисан эхирдай ва я ч.э.в. VIII виш йисан сифте кьилерай гилалди датӀана кардик ква. Аквадай гьалда, грек алфавит, ахъа тир ва ахъа тушир ванар чара лишанрив къалурзавай садлагьай алфавит тир. Алфавитда 26 гьарф ава, идалайни гъейри класиик девирдай вилик грек чӀалан бязи нугъатра мад 4 гьарф - Ϝ, ϝ (дигамма), Ϻ, ϻ (сан), Ϙ, ϙ (коппа), Ͳ, ͳ (сампи) кардик квай. Классик грек чӀалал и кьуд дегь гьарфарикай садлагьай пуд гьарф цифраяр кхьин паталай кардик квай.
== Тарих ==
{{main|Грекрин алфавитдин тарих}}
Грекрин алфавит арадиз къвезвай [[Финикрин хатӀ|финикрин]] кхьинрин пунал, амма галкӀунвал авач сифте грек кхьинихъ, [[ЦӀарцӀин кхьин Б|цӀарцӀин кхьин Б]] ни [[кипрдин кхьин]] системадихъ.
=== Гьарфарин тlварар ===
Гьар гьарф финикрин алфавитди лугьузвай гафунал, гатlузвай гlа гьарфунлай; и ухшарди, садлагьай гьарфунин тlвар ''алеф'' («джунгав»), кьведлагьай гьарф — ''бет'' («кlвал»), пудлагьай гьарф — ''гимел'' («деве») гlакlни мсб..
ЦӀар 38:
|{{IPA|[a] [aː]}}
|{{IPA|[a]}}
|[[Файл:phoenician_alephphoenician aleph.svg|20px|алеф]] [[алеф (гьарф)|алеф]]
|colspan="2"|a
|1
ЦӀар 48:
|{{IPA|[b]}}
|{{IPA|[v]}}
|[[Файл:phoenician_bethphoenician beth.svg|20px|бет]] [[бет (гьарф)|бет]]
|b
|v
ЦӀар 59:
|{{IPA|[g]}}
|{{IPA|[ɣ], [ʝ]}}
|[[Файл:phoenician_gimelphoenician gimel.svg|20px|гимель]] [[гимель (гьарф)|гимель]]
|g
|gh, g, j
ЦӀар 70:
|{{IPA|[d]}}
|{{IPA|[ð]}}
|[[Файл:phoenician_dalethphoenician daleth.svg|20px|далет]] [[далет (гьарф)|далет]]
|d
|d, dh
ЦӀар 81:
|[[эпсилон]]
|colspan="2"|{{IPA|[e]}}
|[[Файл:phoenician_hephoenician he.svg|20px|хе]] [[хе (гьарф)|хе]]
|colspan="2"|e
|5
ЦӀар 91:
|{{IPA|[dz]}}, ахпа {{IPA|[zː]}}
|{{IPA|[z]}}
|[[Файл:phoenician_zayinphoenician zayin.svg|20px|заин]] [[заин (гьарф)|заин]]
|colspan="2"|z
|7
ЦӀар 101:
|{{IPA|[ɛː]}}
|{{IPA|[i]}}
|[[Файл:phoenician_hethphoenician heth.svg|20px|хет]] [[хет (гьарф)|хет]]
|e, ē
|i
ЦӀар 112:
|{{IPA|[tʰ]}}
|{{IPA|[θ]}}
|[[Файл:phoenician_tethphoenician teth.svg|20px|тет]] [[тет (гьарф)|тет]]
|colspan="2"|th
|9
ЦӀар 119:
|colspan="2"|{{polytonic|ἰῶτα}}
|{{lang-el2|ιώτα}}<br />{{lang-el2|γιώτα}}
|[[йота|йота]]
|{{IPA|[i] [iː]}}
|{{IPA|[i]}}, {{IPA|[j]}}
|[[Файл:phoenician_yodhphoenician yodh.svg|20px|йод]] [[йод (гьарф)|йод]]
|colspan="2"|i
|10
ЦӀар 132:
|{{IPA|[k]}}
|{{IPA|[k], [c]}}
|[[Файл:phoenician_kaphphoenician kaph.svg|20px|каф]] [[каф (гьарф)|каф]]
|colspan="2"|k
|20
ЦӀар 142:
|[[лямбда|лямбда (лямда)]]
|colspan="2"|{{IPA|[l]}}
|[[Файл:phoenician_lamedhphoenician lamedh.svg|20px|ламед]] [[ламед (гьарф)|ламед]]
|colspan="2"|l
|30
ЦӀар 151:
|[[мю|мю (ми)]]
|colspan="2"|{{IPA|[m]}}
|[[Файл:phoenician_memphoenician mem.svg|20px|мем]] [[мем (гьарф)|мем]]
|colspan="2"|m
|40
ЦӀар 160:
|[[ню (гьарф)|ню (ни)]]
|colspan="2"|{{IPA|[n]}}
|[[Файл:phoenician_nunphoenician nun.svg|20px|нун]] [[нун (гьарф)|нун]]
|colspan="2"|n
|50
ЦӀар 170:
|[[кси (гьарф)|кси]]
|colspan="2"|{{IPA|[ks]}}
|[[Файл:phoenician_samekhphoenician samekh.svg|20px|самех]] [[самех (гьарф)|самех]]
|x
|x, ks
ЦӀар 179:
|{{polytonic|ὂ μικρόν}}
|{{lang-el2|όμικρον}}
|[[омикрон|омикрон]]
|colspan="2"|{{IPA|[o]}}
|[[Файл:phoenician_ayinphoenician ayin.svg|20px|аин]] [[аин (гьарф)|аин]]
|colspan="2"|o
|70
ЦӀар 191:
|[[пи (гьарф)|пи]]
|colspan="2"|{{IPA|[p]}}
|[[Файл:phoenician_pephoenician pe.svg|20px|пе]] [[пе (гьарф)|пе]]
|colspan="2"|p
|80
ЦӀар 201:
|{{IPA|[r]}}, {{IPA|[r̥]}}
|{{IPA|[r]}}
|[[Файл:phoenician_resphoenician res.svg|20px|реш]] [[реш (гьарф)|реш]]
|r ({{polytonic|ῥ}}: rh)
|r
ЦӀар 211:
|[[сигма (гьарф)|сигма]]
|colspan="2"|{{IPA|[s]}}
|[[Файл:phoenician_sinphoenician sin.svg|20px|шин]] [[шин (гьарф)|шин]]
|colspan="2"|s
|200
ЦӀар 220:
|[[тау|тау (таф)]]
|colspan="2"|{{IPA|[t]}}
|[[Файл:phoenician_tawphoenician taw.svg|20px|тав]] [[тав (гьарф)|тав]]
|colspan="2"|t
|300
ЦӀар 228:
|{{polytonic|ὖ ψιλόν}}
|{{lang-el2|ύψιλον}}
|[[ипсилон|ипсилон]]
|{{IPA|[y], [yː]<br />(сифте [u], [uː])}}
|{{IPA|[i]}}
|[[Файл:phoenician_wawphoenician waw.svg|20px|вав]] [[вав (гьарф)|вав]]
|u, y
|y, v, f
ЦӀар 240:
|{{polytonic|φῖ}}
|{{lang-el2|φι}}
|[[фи|фи]]
|{{IPA|[pʰ]}}
|{{IPA|[f]}}
ЦӀар 252:
|{{polytonic|χῖ}}
|{{lang-el2|χι}}
|[[хи|хи]]
|{{IPA|[kʰ]}}
|{{IPA|[x], [ç]}}
ЦӀар 275:
|{{IPA|[ɔː]}}
|{{IPA|[o]}}
|[[Файл:phoenician_ayinphoenician ayin.svg|20px|аин]] [[аин (гьарф)|аин]]
|o, ō
|o
ЦӀар 285:
* [[Алфавитдал сан кхьин]]
* [[Аттик ситем сан кӀелунин]]
* [[Грекрин систем сан кӀелунин]]
* [[Дегьгрек пулунинни алцумунин еденицаяр]]
 
{{1000}}▼
 
[[Категория:Грекрин гьарфар‎|*]]
▲{{1000}}
{{Link FA|la}}
Чешне "https://lez.wikipedia.org/wiki/Грекрин_алфавит" я