Хъуьлер: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки
Нет описания правки
ЦӀар 50:
 
'''Хъуьлер''' ({{lang-ru|Хуля}}) — [[Дагъустан республика]]дин [[Ахцегь район]]да авай тунвай хуьр.
 
==Хуьруьн тIварцIикай==
'''Хъуьлер''' тIвар ''къуьлер'' гафунай арада атайди я.
 
== География ==
Хуьр [[Ахцегь район]]дин кефер пата, [[Самур цIиргъ]]инин кьиблепатан гуьнейра, [[ЦIуруГитин Хкемкьил]] хуьруьнсуван вакIанив, [[ГитинСамур кьил]]вацIун суванчапла арадапата чка кьунвайди я. Райондин юкь тир [[Ахцегь]] хуьрелай 9 км яргъал ала. Мукьвал алай хуьрер: [[АхцегьХкем]], [[ХкемГапцах]], [[Бахцугъ]], [[Кьуьчхуьр]].
 
==Тарих==
[[XVI виш йис]]алай [[1839 йис]]ал кьван хуьр [[Ахцегьпарадин ада жемят]]дик акатзавай '''Ахцегьпара - 1''' хуьрерин жемятдик квай. [[1839 йис]]уз Хъуьлер, вири Самур округдихъ галаз [[Урусат империя]]дин гъилик акатнай. [[Урусат империя]]дик квай чIавуз, ам [[Дагъустан вилаят]]дин [[Самур округ]]диз талукь тир. [[ЦIуру Хкем]] хуьруьхъ галаз Хкемрин хуьруьн жемят арадал гъизва. [[1929 йис]]уз хуьр, цIийз арадал гъайи [[Ахцегь район]]дик кутунвай. Вилик хуьре 700 - лай пара майишатар авай. ХIХ виш йисан сифтейра чилин уьцIуьнрин себебдалди хуьруьнвийрин чIехи пайдин муькуь чкадиз куьч хьун чара авачиз тир, амма куьч тахьана амукьайбуру хуьреалай 3,5 км яргъал ЦIийи Хъуьлер арадал гъанвай, гьина 400 майишатар авайди тир. [[1951 йис]]уз абурукай 70 майишат амай, ва [[1960 йис]]уз абуру хайи сувар эбеди яз гадарна хъфенвай. Хъуьлуьвийрин (хъуьлуьжуьйрин) гзафбуру [[Дагъустандин ЦIаяр]] шегьерда яшамиш жезвайди я. Хуьр вичин мублагь чилерив, тежриба авай лежберрив, Куйбышеван тIварунихъ галай девлет авай колхоздив, иер мискIиндив ва арабист - макитисрив (алимрив) тIвар-ван аваз тир. [[Ватандин ЧIехи дяве]] чIавуз фронтдиз 80 хъуьлуьви рекье гьатнай, абурукай вирини-вири 7 кас элкъвена хтанвай.
 
Хуьруьн мукьув, къванцин ящикай авай дегь сурар авайди я. <ref>[http://www.lezghins.com/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=71&Itemid=160 Фонд «Лезгины» — Ахтынский район]</ref>
Строка 68 ⟶ 71 :
 
== ЭлячӀунар ==
* [http://ahtymo.ru/sela-ruiny Хуьрер - ХарапIаяр — «Ахцегь район» муниципалитетдин официал сайт]
{{Ахцегь райондин яшамиш жезвай чкаяр}}