Кьибле Канададин инуит чӀал

Кьебле Канададин инуит чӀал Inuktitut
Уьлквеяр:	Канада
Офицал чӀал:	Канада (Нунавут ва Вини-чапла патан чилер)
Классриз ччара хьун
Категория:	Кеферпатан Америкадин чӀалар
—
Кхьинар:	инуит алфиб, латин алфиб
ЧӀалан кодар
ISO 639-1:	iu
ISO 639-2:	iku
ISO 639-3:	ike

Кьибле Канададин инуит чӀал ва икӀа Инуктитут чӀал — (ину. ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ Inuktitut ; ингл. Inuktitut, Eastern Canadian Inuit language) — чӀал Кьибле Канададин инуит халкьдин эскимос-алеут чӀаларин. Рахазай ксар амма чӀалал Чапла Канадада 35 000 инсан кьван. Офицал чӀал Канадада (Нунавут ва Вини-чапла патан чилер).

Инуит чӀалал картал рахазвай чилер

Кьибле Канададин инуит нугъатар ва рахунар

• Kivalliq (инуит ᑭᕙᓪᓕᕐᒥᐅᑦ Kivallirmiut, Kivallirmiutut, Kivallirmiutun, Inuktitun; ингл. Kivalliq, Keewatin dialect, Caribou dialect, Caribou Inuit (sensu stricto)). Нунавутда ᖃᒪᓂᑦᑐᐊᖅ (Qamanittuaq/Baker Lake) ва ᑎᑭᕋᕐᔭᖅ (Tikirarjuaq/Whale Cove) шегьерарда.
  • Qaernermiut (ингл. Qairnirmiut subdialect). Рахунар: Qaernermiut, (?) Harvaqtormiut
  • Hauneqtormiut ва икӀа Kangiqliniqmiut (ингл. Hauniqturmiut subdialect)
  • Padlermiut (ингл. Paallirmiut subdialect)
  • Ahiarmiut (ингл. Ahiarmiut subdialect)
• Aivilik (инуит Aivilingmiutut, Inuktitut; ингл. Aivilik dialect, Walrus Inuit). ᓴᒡᓕᖅ (Sagliq/Southampton Island), ᐃᒡᓗᓪᓕᒑᕐᔪᒃ (Igluligaarjuk/Chesterfield Inlet) ve ᑲᖏᖅᖠᓂᖅ (Qangiqłiniq/Rankin Inlet) шегьерарда.
  • Sallirmiut (ингл. Southampton subdialect)
  • Rankin (ингл. Rankin subdialect). Рахунар: Aivilingmiut, (?) Amitormiut
• Кеферпатан Qikiqtaaluk (инуит Qikiqtaaluk uannangani, Inuktitut; ингл. North Baffin dialect, North Qikiqtaaluk dialect). Нунавутда ᐃᒡᓗᓕᒃ (Iglulik/Igloolik), ᓴᓂᕋᔭᖅ (Sanirajaq/Hall Beach), ᒥᑦᑎᒪᑕᓕᒃ (Mittimatalik/Pond Inlet), ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ (Kangiqtugaapik/Clyde River), ᐃᒃᐱᐊᕐᔪᒃ (Ikpiarjuk/Arctic Bay), ᓇᓂᓯᕕᒃ (Nanisivik), ᖃᐅᓱᑦᑐᖅ (Qausuittuq/Resolute) ve ᐊᐅᔪᐃᑦᑐᖅ (Aujuittuq/Grise Fiord) шегьерарда.
  • Tununirmiut (ингл. Tununirmiut subdialect). Рахунар: Nedlungmiut, Tununirusirmiut, Tununermiut, Mittimatalingmiut [халкь] Mittimatalingmiutut [чӀал], Aggomiut, (?) Pilingmiut
  • Iglulirmiut (ингл. Iglulingmiut subdialect)
• South Qikiqtaaluk (инуит Qikiqtaaluk nigiani, Inuttitut; ингл. South Baffin dialect (sensu lato), South Qikiqtaaluk dialect). Нунавутда ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ (Kangiqtugaapik/Clyde River), ᕿᑭᖅᑕᕐᔾᔪᐊᖅ (Qikiqtarjuaq/Broughton Island), ᐸᖕᓂᖅᑐᐅᖅ (Pangniqtuuq/Pangnirtung), ᐃᖃᓗᐃᑦ (Iqaluit/Frobisher Bay), ᑭᖕᒥᕈᒃ (Kingmiruk/Lake Harbour) ва ᑭᙵᐃᑦ (Kinngait/Cape Dorset) шегьерарда.
  • Кьиблединни рагъэкъечӀдайдан арадин нугъат (ингл. Southeast Baffin subdialect, East Baffin dialect). Рахунар: Akudnirmiut, Padlimiut, Qinguamiut, Saumingmiut, Kingnaitmiut, Qinguamiut, Okomiut, Talirpingmiut
  • Кьиблединни рагъакӀидайдан ара нугъат (ингл. Southwest Baffin subdialect, South Baffin dialect (sensu stricto)). Рахунар: Kingarmiut ва икӀа Sikosuilarmiut (ингл. Cape Dorset dialect), Akuliarmiut, Nugumiut, Qaumauangmiut
• Нунавик (инуит Inuttitut, Nunavimmiutitut, Nunavimiut; ингл. Nunavik dialect, Arctic Quebec Inuit). ᑰᑦᔪᐊᕌᐱᒃ (Kuujjuaraapik/Great Whale River), ᐅᒥᐅᔭᖅ (Umiujaq), ᐃᓄᑦᔪᐊᖅ (Inujjuaq/Inukjuak), ᐳᕕᕐᓂᑐᖅ (Puvirnituq), ᓴᓂᑭᓗᐊᖅ (Sanikiluaq), ᒣᓚᓯᒃᑯᑦ (Mailasikkut/Chisasibi), ᐊᑯᓕᕕᒃ (Akulivik), ᐃᕗᔨᕕᒃ (Ivujivik), ᓴᓪᓗᐃᑦ (Salluit), ᑲᖏᖅᓱᔪᐊᖅ (Kangiqsujuaq), ᖁᐊᖅᑕᖅ (Quaqtaq), ᑲᖏᕐᓱᒃ (Kangirsuk), ᐊᐅᐸᓗᒃ (Aupaluk), ᑕᓯᐅᔭᖅ (Tasiujaq), ᑰᑦᔪᐊᖅ (Kuujjuaq/Fort Chimo), ᑲᖏᖅᓱᐊᓗᑦᔪᐊᖅ (Kangiqsualujjuaq), ᑕᕐᐸᖓᔪᖅ (Tarpangajuq) ва ᑭᓪᓕᓂᖅ (Killiniq/Port Burwell) шегьерарда.
  • Tahagmiut ва икӀа Tarramiut [халкь] Tarramiutut ва икӀа Taqramiutut [чӀал]. Рахунар: Nuvugmiut, Ungavamiut, Tahagmiut
  • Siqinirmiut. Рахунар: Koksoakmiut, Kangiqsualujjuamiut, Kidlinungmiut
  • Itivimiut
  • Qikirtamiut (ингл. Belcher Islands Inuit)
• Нунатсиавут ва икӀа Лабрадор (инуит Inuttut, Inuttitut, Nunatsiavummiutut, Labradorimiutut; ингл. Labrador Inuttut, Labrador Inuttitut). Naini (Nain), Hopedale, Maqûvik (Makkovik), Ukkusitsalik (Davis Inlet), Vaali (Goose Bay-Happy Valley), Nutâk (Nutak), Hebron†, Tikirarsuarusik (Rigolet) шегьерарда.
  • Кеферпатан Нунатсиавут (ингл. Northern Labrador subdialect, Labrador Inuttut (sensu stricto)). Рахунар: Kongithlushuamiut, Chuckbuckmiut, Nunenumiut, Avitumniut
  • Риголет (ингл. Rigolet subdialect, Rigolet Inuttut). : Aivitumiut, (?) Netcetumiut, (?) Puthlavamiut

Инуит ва Латин алфиб

куьруь	йаргъи	латин		куьруь	йаргъи	латин		куьруь	йаргъи	латин		эхир	латин
ᐃ	ᐄ	i (ii)		ᐅ	ᐆ	u (uu)		ᐊ	ᐋ	a (aa)		ᐦ	h
ᐱ	ᐲ	pi		ᐳ	ᐴ	pu		ᐸ	ᐹ	pa		ᑉ	p
ᑎ	ᑏ	ti		ᑐ	ᑑ	tu		ᑕ	ᑖ	ta		ᑦ	t
ᑭ	ᑮ	ki		ᑯ	ᑰ	ku		ᑲ	ᑳ	ka		ᒃ	k
ᒋ	ᒌ	gi		ᒍ	ᒎ	gu		ᒐ	ᒑ	ga		ᒡ	g
ᒥ	ᒦ	mi		ᒧ	ᒨ	mu		ᒪ	ᒫ	ma		ᒻ	m
ᓂ	ᓃ	ni		ᓄ	ᓅ	nu		ᓇ	ᓈ	na		ᓐ	n
ᓯ	ᓰ	si		ᓱ	ᓲ	su		ᓴ	ᓵ	sa		ᔅ	s
ᓕ	ᓖ	li		ᓗ	ᓘ	lu		ᓚ	ᓛ	la		ᓪ	l
ᔨ	ᔩ	ji		ᔪ	ᔫ	ju		ᔭ	ᔮ	ja		ᔾ	j
ᕕ	ᕖ	vi		ᕗ	ᕘ	vu		ᕙ	ᕚ	va		ᕝ	v
ᕆ	ᕇ	ri		ᕈ	ᕉ	ru		ᕋ	ᕌ	ra		ᕐ	r
ᕿ	ᖀ	qi		ᖁ	ᖂ	qu		ᖃ	ᖄ	qa		ᖅ	q
ᖏ	ᖐ	ngi		ᖑ	ᖒ	ngu		ᖓ	ᖔ	nga		ᖕ	ng
ᙱ	ᙲ	nngi		ᙳ	ᙴ	nngu		ᙵ	ᙶ	nnga		ᖖ	nng
ᖠ	ᖡ	łi		ᖢ	ᖣ	łu		ᖤ	ᖥ	ła		ᖦ	ł

Грамматика

теквилин нумер	къушавилин нумер	гзафвилин нумер	лезгидал
ᐃᖃᓗᒃ iqaluk	ᐃᖃᓘᒃ iqaluuk	ᐃᖃᓗᐃᑦ iqaluit	балугъ
ᐃᕐᖑᓯᖅ irngusiq	ᐃᕐᖑᓰᒃ irngusiik	ᐃᕐᖑᓰᑦ irngusiit	сукӀра
ᓵ saa	ᓵᒃ saak	ᓵᑦ saat	стол
ᑎᑎᕋᐅᑦ titiraut	ᑎᑎᕋᐅᑏᒃ titirautiik	ᑎᑎᕋᐅᑏᑦ titirautiit	pencil
ᐅᑳᓚᐅᑦ uqaalaut	ᐅᑳᓚᐅᑏᒃ uqaalautiik	ᐅᑳᓚᐅᑏᑦ uqaalautiit	телефон

ЭлячӀунар

• Inuktitut Living Dictionary
• Tusaalanga Inuktitut (Learning Inuktitut Online)