Къазакъстан
(Казахстан-кай рахкъурнава )
| Къазакъстан Республика Къазакъстан Қазақстан Республикасы | |||||||||||
|
|||||||||||
| Кьилин шегьер: | Астана | ||||||||||
| Шегьерар: | Алматы, Астана, Шымкент, Къараганда, Актобе, Павлодар, Тараз, Усть-Каменогорск, Семей | ||||||||||
| Аслутуширвал: | 16 декабрь 1991 (ССРГдилай) | ||||||||||
| ЧӀал: | къазакъ, урус | ||||||||||
| Идара авунин тегьер: | Президентдин республика[1] | ||||||||||
| Кьил: | Касым-Жомарт Токаев | ||||||||||
| Майдан: | 2 724 902 км² (9-лагьай) | ||||||||||
| · Цин кьадар %: | 1,5 | ||||||||||
| Агьалияр: | 16 734 000 кас (62-лагьай) | ||||||||||
| · Агьалидин чуькьуьнвал: | 6,12 кас/км² | ||||||||||
| Пул: | тенге | ||||||||||
| КъВБ: | 180,147 млрд. $ (50-лагьай) | ||||||||||
| · АСКА КъВБ: | 10 694 $ | ||||||||||
| ИПВИ: | 0,745 (68-лагьай) | ||||||||||
| Домен: | .kz, .қаз | ||||||||||
| Телефондин код: | +7 | ||||||||||
| Сятдин чӀул: | +5, +6 | ||||||||||
Къазакъстан (къаз. Қазақстан, урус. Казахста́н) — Евразиядин юкьван пата авай гьукумат.
ГеографияДуьзар хъувун
Административ паюнДуьзар хъувун
Къазакъстан — унитар республика я; адак 14 вилаяр ва 3 шегьерар акатзава (Астана, Алматы, Байконур)[2].
| № | Область/Шегьер | Административ юкь | Майдан, км² | Агьалияр, кас. (01.01.2012[3]) |
Къалинвал, кас./км² |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Алматы (Алма-Ата) | 451 | 1 450 327 | 4368,45 | |
| 2 | Астана | 710 | 742 918 | 1046,36 | |
| 3 | Байконыр (Байконур) | 57 | 37 734* | 662,00 | |
| 4 | Акмола область | Кокшетау | 146 219 | 731 328 | 5,00 |
| 5 | Актюбинск область | Актобе[4] | 300 629 | 786 349 | 2,62 |
| 6 | Алма-Ата область | Талдыкорган | 223 911 | 1 909 362 | 8,53 |
| 7 | Атырау область | Атырау | 118 631 | 542 987 | 4,58 |
| 8 | РагъэкъечӀдай патан-Къазакъстан область | Усть-Каменогорск | 283 226 | 1 395 059 | 4,93 |
| 9 | Жамбыл область | Тараз | 144 264 | 1 055 976 | 7,32 |
| 10 | РагъакӀидай патан-Къазакъстан область | Уральск | 151 339 | 612 551 | 4,05 |
| 11 | Караганда область | Караганда | 427 982 | 1 358 064 | 3,17 |
| 12 | Костанай область | Костанай | 196 001 | 879 579 | 4,49 |
| 13 | Кызылорда область | Кызылорда | 226 019 | 712 992* | 3,15 |
| 14 | Мангистау область | Актау | 165 642 | 545 724 | 3,29 |
| 15 | Павлодар область | Павлодар | 124 755 | 747 055 | 5,99 |
| 16 | Кефер-Къазакъстан область | Петропавловск | 97 993 | 583 598 | 5,96 |
| 17 | Кьибле-Къазакъстан область | Шымкент | 117 249 | 2 621 523 | 22,36 |
| Вири | 2 724 902 | 16 675 392 | 6,12 |
ЧӀехи шегьерарДуьзар хъувун
- Алматы (Алма-Ата) — 1 450 327 кас., 2012-й йисан
- Астана (Целиноград, Акмола) — 742 918 кас. (кьилин шегьер)
- Шымкент (Чимкент) — 642 602 кас.
- Караганда — 475 370 кас.
- Актобе (Актюбинск) — 367 220 кас.
- Павлодар — 331 220 кас.
- Тараз (Жамбул) — 326 113 кас.
- Семей (Семипалатинск) — 309 574 кас.
- Усть-Каменогорск — 309 534 кас.
- Уральск — 263 458 кас.
ШикиларДуьзар хъувун
Алматы — Къазакъстандин виридалайни чIехи шегьер
Тянь-Шань сувар
Астана — Къазакъстандин кьилин шегьер
БаянарДуьзар хъувун
ЭлячӀунарДуьзар хъувун
 | Австрия · Азербайжан ¹ · Албания · Андорра · Беларусия · Бельгия · Болгария · Боснияни Гьерцеговина · Ватикан · Венгрия · Германия · Греция · Гуржистан ¹ · Дания · Ирландия · Исландия · Испания · Италия · Кеферпатан Македония · Кипр ¹ · Къазакъстан ² · Латвия · Литва · Лихтенштейн · Люксембург · Мальта · Молдова · Монако · Нидерландар · Норвегия · Польша · Португалия · Румыния · Сан-Марино · Сербия · Словакия · Словения · Турция ² · Украина · Урусат ² · Финляндия · Франция · Хорватия · Чехия · ЧӀехибритания · ЧӀулавсув · Швейцария · Швеция · Эстония
Инкарвал гьукуматар: Абхазия ¹ · АрцӀах Республика ¹ · Республика Косово · Приднестровьедин Молдовадин Республика · Кеферпатан Кипр ¹ · Кьиблепатан Осетия ¹ ¹ Са кьадар а я тамам Азияда. ² ГьакIни Азияда. | |
| | Азербайжан ² · АСЭ · Афганистан · Багьрейн · Бангладеш · Бруней · Бутан · Вьетнам · Гуржистан ² · Израиль · Индия · Индонезия · Иордания · Ирак · Иран · Йемен · Камбоджа · Кипр ¹ · Киргизия · Китайдин Халкьдин Республика · КХДР · Кувейт · Къазакъстан ² · Къатар · Лаос · Ливан · Малайзия · Мальдивар · Мисри ³ · Монголия · Мьянма · Непал · Оман · Пакистан · РагъэкъечӀдайпатан Тимор · Республика Корея · Сауди Арабистан · Сингапур · Сирия · Таджикистан · Таиланд · Турция ² · Туьркменистан · Узбекистан · Урусат ² · Филиппинар · Шри-Ланка · Эрменистан · Япония
Кьабул тавунвай ва са кьадар кьабул авунвай гьукуматар: Абхазия ² · Азад Кашмир · Гьукумат Ва · Вазиристан · Суван Къарабагъ · Иракдин Курдистан · Кеферпатан Кипр Туьркерин Республика · Кьиблепатан Осетия ² · Палестина · Тайван · Тамил-Илам · Гьукумат Шан | |