Къазакъстан
(Казахстан-кай рахкъурнава )
Къазакъстан Республика Къазакъстан къаз. Қазақстан Республикасы урус. Республика Казахстан | |||||||||||
|
|||||||||||
Кьилин шегьер: | Астана | ||||||||||
Шегьерар: | Алма-Ата, Астана, Шымкент, Къараганда, Актобе, Павлодар, Тараз, Усть-Каменогорск, Семей | ||||||||||
Аслутуширвал: | 1991 йисан 16 декабрь (ССРГдилай) | ||||||||||
ЧӀал: | къазакъ, урус | ||||||||||
Идара авунин тегьер: | Президентдин республика[1] | ||||||||||
Кьил: | Касым-Жомарт Токаев | ||||||||||
Майдан: | 2 724 902 км² (9-лагьай) | ||||||||||
· Цин кьадар %: | 2,8 | ||||||||||
Агьалияр: | 19 082 467 кас (64-лагьай) | ||||||||||
· Агьалийрин чуькьуьнвал: | 6,93 кас/км² | ||||||||||
Пул: | тенге | ||||||||||
КъВБ: | 508,5 млрд. $ (43-лагьай) | ||||||||||
· АСКА КъВБ: | 27 292 $ | ||||||||||
ИПВИ: | 0,817 (50-лагьай) | ||||||||||
Домен: | .kz, .қаз | ||||||||||
Телефондин код: | +7 | ||||||||||
Сятдин чӀул: | +5, +6 |
Къазакъстан (къаз. Қазақстан Республикасы, урус. Республика Казахстан) — Евразиядин юкьван пата авай гьукумат.
География
Административ паюн
Къазакъстан — унитар республика я; адак 14 вилаяр ва 3 шегьерар акатзава (Астана, Алма-Ата, Шымкент )[2].
№ | Область/Шегьер | Административ юкь | Майдан, км² | Агьалияр, кас. (01.01.2012[3]) |
Къалинвал, кас./км² |
---|---|---|---|---|---|
1 | Алма-Ата | 451 | 1 450 327 | 4368,45 | |
2 | Астана | 710 | 742 918 | 1046,36 | |
3 | Шымкент (Шымкент) | 57 | 37 734* | 662,00 | |
4 | Акмола вилаят | Кокшетау | 146 219 | 731 328 | 5,00 |
5 | Актюбинск вилаят | Актобе[4] | 300 629 | 786 349 | 2,62 |
6 | Алма-Ата вилаят | Талдыкорган | 223 911 | 1 909 362 | 8,53 |
7 | Атырау вилаят | Атырау | 118 631 | 542 987 | 4,58 |
8 | РагъэкъечӀдай патан-Къазакъстан вилаят | Усть-Каменогорск | 283 226 | 1 395 059 | 4,93 |
9 | Жамбыл вилаят | Тараз | 144 264 | 1 055 976 | 7,32 |
10 | РагъакӀидай патан-Къазакъстан вилаят | Уральск | 151 339 | 612 551 | 4,05 |
11 | Караганда вилаят | Караганда | 427 982 | 1 358 064 | 3,17 |
12 | Костанай вилаят | Костанай | 196 001 | 879 579 | 4,49 |
13 | Кызылорда вилаят | Кызылорда | 226 019 | 712 992* | 3,15 |
14 | Мангистау вилаят | Актау | 165 642 | 545 724 | 3,29 |
15 | Павлодар вилаят | Павлодар | 124 755 | 747 055 | 5,99 |
16 | Кефер-Къазакъстан вилаят | Петропавловск | 97 993 | 583 598 | 5,96 |
17 | Кьибле-Къазакъстан вилаят | Шымкент | 117 249 | 2 621 523 | 22,36 |
Вири | 2 724 902 | 16 675 392 | 6,12 |
ЧӀехи шегьерар
- Алма-Ата — 1 897 143 кас., 2019-й йисан
- Астана (Целиноград, Акмолинск, Акмола, Нур-СултӀан) — 1 121 809 кас. (кьилин шегьер)
- Шымкент (Чимкент) — 1 028 673 кас.
- Актобе (Актюбинск) — 497 381 кас.
- Караганда — 496 701 кас.
- Тараз (Жамбул) — 357 662 кас.
- Павлодар — 333 554 кас.
- Усть-Каменогорск — 333 112 кас.
- Семей (Семипалатинск) — 323 721 кас.
- Атырау — 270 882 кас.
Шикилар
-
Алма-Ата — Къазакъстандин виридалайни чӀехи шегьер
-
Тянь-Шань сувар
-
Астана — Къазакъстандин кьилин шегьер
Баянар
- ↑ Къазакъстандин Конституция
- ↑ Географиядин чка, тӀебиат
- ↑ Численность населения РК по областям, городам и районам Архивация 30 январь 2013 йисан.
- ↑ Территориальные органы Архивация 5 январь 2012 йисан.
ЭлячӀунар
- Къазакъстандин президентдин сайт
- Гьукуматдин официал сайт Архивация 15 июль 2019 йисан.