СтӀур
СтӀур (азер. Sudur) — Азербайжан республикадин КцӀар районда авай кьакьан суван хуьр. «СтӀурин» хуьруьнсоветдик акатзава. Хуьруьнсоветдин кьилин хуьр я.
 Хуьр
СтӀур
СтӀурин акунар
|
География дуьзар хъувун
Хуьр КцӀар райондин рагъакӀидай пата, Докъузпара райондихъ галаз сергьятдин мукьвал, ЧӀехи Къавкъаздин хушарал, райондин кьилин шегьер тир КцӀар шегьердилай 102 км яргъал ала. Хуьруьхъ гзаф иер тӀебият ква. Ам инсандин гъил агакь тийизвай чкадал ала. КцӀарилай акьванни яргъал алачиртӀани, шегьердилай хуьрел кьван авай рехъ пуд сят яргъи жезва. Умуми яз, КцӀар райондин СтӀурар, Къутургъан, Кьуьхуьр, Яргъи КӀек ва маса ихьтин сувун хуьрериз тухузвай дуьз рехъ авачирди лагьайтӀани жеда. Рекьерин чкадал жигъирарни гелер я. И хуьрериз анжах сувун машинрал алаз (джипар) хкаж хьун мумкин я. ХъуьтӀуьз жив къвадайла и жигъирайтӀуз уьцӀуьзвай живедин маргъалрин гъиляй гьич физ жезвач ва хуьрер инсаниятдин цивилизациядилай лап атӀанвай хьиз жезва.
СтӀур хуьруьн мягьлейрин тӀварар (ойконимар): Далагьар мягьле, Садиррин мягьле.
Тарих дуьзар хъувун
Хуьруьн эгьлийри арандиз куьч хьана СтӀуруба хуьр арадал гъанай.
Агьалияр дуьзар хъувун
Агьалидин вири лезгияр, суни-мусурманар я. Хуьурьунэгьлияр асул гьисабдалди малдарвилел алахънавайди я.
СтӀур хуьре агъадихъ галай сихилрин веледри уьмуьр ийизва: Батар, Аскерар, ЧӀамбулар, Дахарар, Мемехар [1].
ТӀвар-ван авай ксар дуьзар хъувун
- СтӀур Далагь — XII-XIII виш йисара уьмуьр авур ва 100 йисалай пара уьмуьр гьалай лезги мазан ва зари. Ада туькӀуьрай чӀалара гилан лезги лексикондай квахьнавай дегь лезги гафар гьалтзава.
- Селимрин Байрам Наврузбеган хва — «Дагъустандин Халкьдин Зари» тӀваруниз лайих хьай лезги зари.
- Шагьмурадрин Алимурад Бубадин хва — лезги зари.
- Келентеррин Келентер Шихкериман хва — лезги зари.
- Наврузбегрин Шакир Жигерханан хва — лезги зари.
- Кьасумова Зерифа — лезги шаир ва муалим.
- Билал Адилов — лезги шаир.