Гори (гурж. გორი) — Гуржистанда авай шегьер я, Шида-Картли региондин кьилин шегьер.

Гуржистандин пайдах Шегьер
Гори
гуржиგორი
Пайдах Герб
Пайдах Герб
Уьлкве
Гуржистан
Майдан
16,85 км²
Официал чӀал
гуржу
Агьалияр
48 300 кас (2016)
Къалинвал
2857 кас/км²
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Телефондин код
+995 (370)
Почтайрин индексар
1400
Автомобилдин код
GEO
Официал сайт
Гори (Гуржистан)
Гори
Тбилиси

География дуьзар хъувун

Гори Тбилисидилай кефер-рагъакӀидай патахъ галай шегьер я, Кура вацӀуз Лиахви авахьзавай чкадал[1]. Шегьерда 48 143 кас яшамиш жезва. Ам са яргъӀи лежбервилин региондин администрациядин, индустриядинни медениятдин юкьв я. Горидин климат юкьван дережадинди я[2]. Йисан кьулан температура 11 °C я, йисан кьулан къвалагар 585 мм.

Тарих дуьзар хъувун

Шегьердин тӀвар исятдани амай къеле Горис-Цихедикай хьанвайди я, ам VII вишйисалай Тонтио тӀварунал тӀвар-ван авай. Гьадан кӀаник маса къеле, гьадайни дегь заман жагъанва. Гуржу пачагь IV Давидан чӀавуз шегьер лап хкаж хьанвай. Гьа чӀаварилай Гори гьамиша Гуржистандин виридалайни пара важиб авай шегьеррикай сад тир.

 
Гори къеле

1818 йисуз Горида Гуржистандин сифте теологидин мектебрикай сад эцигнавай. 1872 йисуз Поти-Баку рекьел алаз адахъ ракьун рекьинихъ алакъа хьана. 1920 йисуз шегьерда пара кӀвалер залзала патал чкӀана. Шегьердин регьбервилин кӀвал немцерин кьунвай солдатри эхцигнавай.

Шегьер Кьибле Осетиядилай 25 км яргъал ала, стратегидин важибвал авай рагъэкъечӀдай патай рагъакӀидай патаз фидай рекьел S1.

Экономика дуьзар хъувун

Виридалайни чӀехи кӀвалах гудай чкаяр Горида йис туькӀуьрдай индустрияни аппаратар эцигунин идараяр я. ГьакӀни ямишар арадал гъини пара кӀвалахдай чкаяр гузава.

Меденият дуьзар хъувун

Горида ава 1856 йисуз бине кутунвай Гьукуматдин Эристави театр, медениятдин са чӀехи юкьв, кьве фольклордин, са пантомимдинни са аялрин театрдин ансамбляр авай. ГьакӀни Горида Тарихдинни Этнографиядин музей ава, чӀехи тӀвар-ван авай Иосиф Сталинан Музей. Гори гьакӀни Гуржу Православидин Клисадин са епископат я. ЧӀехи клиса хьиз виликан католиквилин клиса ава[3]/

Горидин патаг XVI вишйисуз туьркерикай хуьн патал эцигнавай къеле Ксанис-Цихедин амукьаяр ава, медениятдин чӀехи важибвал гьакӀни ава: Кефер Къавкъаз Тбилисидихъ галкӀурдай Гуржи кьушунрин рехъ, Атени-Сиони клиса (VII вишйис), Пекинин ЧӀехи рекьел алай кьветӀ-хуьр Уплисцихе (VI вишйис ч.э.в.).

Баянар дуьзар хъувун

ЭлячӀунар дуьзар хъувун