Билясувар район (азер. Biləsuvar rayonu) — Азербайжанда авай район я.

Яшамиш жезвай чка
Билясувар район
Уьлкве
Азербайжан
Административ юкь
Кьил
Фаиг Гурбатов
Майдан
1 358 км²
Официал чӀал
Агьалияр
102 400 кас
Билясувар район
Билясувар район


Сятдин чӀул
ISO 3166-2-дин код
AZ-BIL
Телефондин код
+994 159
Почтунин индекс
AZ 1300
Официал сайт

Майдан — 1 358 км². Агьалияр — 102 400 кас. Агьалидин чуькьуьнвал — 75,4 кас/км².

Административ юкь — Билясувар я.

Тарих дуьзар хъувун

Садлагьай сеферда XIII виш йисуз Пилесувар хьиз адан тӀвар кьунва. Ам «сувар» (дегь чӀаван туьркрин сад хьун) бинедилай ва фарси «пиле» (михьиз канвай чуьл) гафунилай атайди я. Эхирдай — «суваррин чуьл» жезва[1][2].

Билясувар район 1930 йисан 8-лагьай августдиз туькӀуьрнаю. 1938 йисан 19-лагьай июлдиз райондин юкь тир Билясувар хуьруьз Пушкин тӀвар гана, райондал Пушкиндин тӀвар эхцигна. 1963 йисан 4-лагьай январдиз район терг авуна, адан территория Астрахан-Базар райондихъ гилигна. 1964 йисан 26-майдиз район цӀийи кьиляй туькӀуьр хъувуна. 1991 йисан 7-лагьай февралдиз адал гилан тӀвар эцигна[3].

География дуьзар хъувун

Районди Азербайжандин кьиблединни рагъэкъечӀдай пата чка кьунва. Ам кефердин патахъ Имишли райондихъ, Саатли райондихъ ва Сабирабад райондихъ, рагъэкъечӀдай патахъ Салиян райондихъ, кьиблединни рагъэкъечӀдай патахъ Нефтечала райондихъ, кьибледин патахъ Джалилабад райондихъ, рагъакӀидай патахъ Ирандихъ галаз сергьятдал ала.

Райондиз рагъэкъечӀдай патахъ алгъай агъуз тир арандин рельеф ава. Адан чӀехи пай гьуьлуьн дережадилай агъуз ава[4]. 1983 йисуз районда 542 гектар там авай тир[5].

В 1983 году в районе имелось 542 гектара лесов[5].

Районда юкьван гьалдин чими, кьурагьвал авай чуьлдин климат ава. Гад кьурагьвал авайди я. Январдиз жезвай юкьван гьалдин температура: 2,4 °С, июлдиз: 26 °С. Юкьван гьалдин йисан къваларин дережа — 260 мм. Райондин территориядай тӀуз Азизбекован тӀварунихъ галай канал, Азизбекован тӀварунихъ галай коллектор ва Кьилин Милдинни Мугъандин коллектор физва. Кьуразвай Болгарчай вацӀал водохранилище туькӀуьрнава.

Баянар дуьзар хъувун

  1. Поспелов Е. М. Географические названия мира: Топонимический словарь: Около 5 000 единиц / Отв. ред. Р. А. Агеева. — М.: Русские словари, 1998. — С. 68. — 504 с.
  2. Энциклопедический словарь топонимики Азербайджана = Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti / под ред. Р. Алиевой. — Баку: Шарк-Гарб, 2007. — Т. 1. — С. 24.
  3. Административное деление Азербайджанской ССР на 1 января 1977 года. — Баку: Азернешр, 1979. — С. 6.
  4. Biləsuvar rayonu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası / M. K. Kərimov. — Bakı: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2009. — Т. I. (азерб.)
  5. 5,0 5,1 Пушкин рајону = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / Ҹ. Гулијевин редаксијасы илә.. — Азербайджанская советская энциклопедия: в 10 томах. — Баку: АСЕ-нын баш редаксијасы. — Т. 1. — С. 51.

ЭлячӀунар дуьзар хъувун