Эрменистандин пайдах Арагацотн марз
арм. Արագածոտնի մարզ
Арагацотн марздин пайдах Арагацотн марздин герб
Пайдах Герб
Кьилин шегьер:Аштарак
Уьлкве:Эрменистан
Административ паюн:3 шегьердин ва 69 хуьруьн муниципалитетар
МарзпетДавид Геворгян
Майдан:2 755 км² (5-лагьай)
Агьалияр:132 925 ксар. (9-лагьай)
 · Агьалидин чуькьуьнвал:48,2 ксар./км²
ЧӀал:эрмен
Телефондин код:
Сятдин чӀул:UTC+4:00
ISO 3166 код:AM.AG
Сайт:Официал сайт

Арагацотн вилаят, Арагацотн марз (эрм. Արագածոտնի մարզ) — Эрменистандин кефердинни рагъакӀидай пата авай вилаят (эрм. մարզ [марз]) я.

Чилин кьадар — 2 755 км² я. Агьалийрин кьадар — 132 925 кас я. Агьалийрин къалинвал — 48,2 кас/км² я.

Административ юкь — Аштарак шегьер я.

Гилан вилаятдин кьил Давид Геворгян я, ам 2018-лагьай йисан 16-лагьай октябрдиз тайинарна[1].

ТӀвар дуьзар хъувун

Вилаятдин тӀвар адаз Айрарат ашхардин Арагацотн гавардин ирсиналай амукьнавайди я. Арагацотн — «Арагацдин кӀан» (Эрменистандин виридалайни кьакьан сув) лугьудай чӀал я.

География дуьзар хъувун

Арагацотн вилаятди Эрменистандин кефердинни рагъакӀидай пата чка кьунва, адан чилин кьадар 2756 км² (вири уьлкведин майдандикай адал 9,3 % гьалтзава). Ам кефердин пата Ширак вилаятдихъ галаз, кефердинни рагъэкъечӀдай пата Лори вилаятдихъ галаз, рагъэкъечӀдай пата Котайк вилаятдихъ галаз, кьибледин пата Армавир вилаятдихъ галаз, кьиблединни рагъакӀидай пата Ереван шегьердихъ къене патан са сергьятра ава. РагъакӀидай пата Ахурян вацӀу Арагацотн вилаят Туьркиядин Карс вилаятдивай чара ийизва.

Тарихдалди, гилан вилаятдин чили сул гьисабдалди Сур Эрменистандин Айрарат вилаятдин Арагацотн, Ниг ва Ширак гаваррин паяр кьунва.

Вилаятдин кефердин пата Арагац сувун цӀиргъ . Кефердинни рагъэкъечӀдай ва рагъэкъечӀдай патара ам Памбак ва Цахкуняц суварив мукьув жезва. Артени суварри вилаятдин кефердинни рагъэкъечӀдай ва юкьванни рагъэкъечӀдай патара .

БицӀи Ахурян дугунди Арагацотн марздин рагъэкъечӀдай къерехар кьунва.

Арагацотн марздин кьибледин ва кьиблединни рагъэкъечӀдай патарал Арарат кьулувилин кеферддин рагъакӀидай пай гьалтзава.

Вилаятдин кьакьанвал гьуьлуьн дережадилай 950 — 4090 метрдин арада галтад жезва.

Арагац сув (4090 м.) — Арагацотн марздинни Эрменистан республикадин виридалайни кьакьан кӀукӀ я.

Ахурян вацӀалай гъейри, гьакӀни Касах, Гегарот ва Амберд вацӀар вилаятдин асул цин ресурсар язва. Суван вирер, Кари, Лессинг, Амберд, Тагавор ва Курахбюр вирер кваз, Арагац сувал ала. 1962—1967 йисариз Касах вацӀал Апаран ядхуьнуьх эцигнава.

Региондин кьакьанвилерин гегьенш диапазондин гъиляй Арагацотн марздиз лап жуьреба-жуьре климат хас я. Йисан къваларин дережа лап галтад жезва: 400 мм (16 дуьйм) агъа чилерал ва 1000 мм (39 дуьйм) суван чилерал.

Баянар дуьзар хъувун

ЭлячӀунар дуьзар хъувун