Али ибн Абу ТӀалиб: различия между версиями

'''Абу-ль-Гьасан Али ибн Абу ТIалиб аль Къураши''' ''(радиАллагьу ангьу)'' ([[599 йис]]ан 17 март — [[661 йис]]ан 24 январь) — [[Мугьаммад]] пайгъамбардин {{салаллагьу алейгьи ва салям}} имид гада, ансар ва езне, [[656 йис|656]] — [[661 йис|661]] йисарин къене кьудлагьай дугъри халиф, Ислам диндик зурба крар кутур кас. Мусурман тарихдин нуфуслу малуматрив кьурвал, Али Каабада[[Кааба]]да дидедиз хьайи тек сад тир инсан я. Ам аялзамаз [[Ислам]] дин кьабул авур садлагьай итим эгьли тир. Вич гьукумдал алай чIавуз ''амир аль-муъминин'' (гьахъ рекьевайбурун кьил) тIварцIин сагьиб тир.

Ислам диндин сифтегьан вахтара хьайи вири метлеблу вакъиайра ва Мугьаммад пайгъамбарди кафиррихъ галаз тухвай ягь-ягъунра Али ибн Абу ТIалиба гьакъисагъвилелди иштирак авурди тир. Бунтарин нетижада аскеррин гъиляй кьейи пудлагьай дугъри халиф [[Усман ибн Аффан|Усманалай]] ''(радиАллагьу ангьу)'' кьулухъ халифвилин везифадал Али хкянай. Гуьгъуьнин йисара Исламдин уьлкведа гьукум гьалун патал [[Муавия ибн Абу Суфьян|Муавиядихъ]] галаз хьайи гьуьжетрин нетижада гатIумнавай ватандаш дяведин эхирда Али ибн Абу ТIалиб харижи касдин гъиляй кьенай.

Ислам диндин тарихдиз Али мусибатлу инсан хьиз гьатнава. Мусурманри ам кьуд дугъри халифрикай эхиримжиди яз гьисабзава. [[Шийа]] диндин терефдарри Али ибн Абу ТIалиб чпин садлагьай имам, гьукумдар ва Мугьаммад пайгъамбардихъ галаз кьетIен мукьва алакъаяр авай пак инсан ''(авлия)'' яз кьазва. ГьакIни абуру адахъ гзаф игитвилер ва аламатар гилигзава.