Армавир марз: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки
ЦӀар 27:
}}
 
Армавир вилаят, Армавир марз ([[Эрмени чIал|эрм.]] Արմավիրի մարզ) — [[Эрменистан]]дин кьиблединни рагъакIидайрагъакӀидай пата авай вилаят ([[Эрмени чIал|эрм.]] մարզ [марз]) я.
 
Чилин кьадар  — 1 241 км² я. Агьалияр  — 265 770 кас я. Агьалидин къалинвал  — 214,15 кас/км² я.
 
Кьилин шегьер — [[Армавир (Эрменистан)|Армавир]] я.
 
Гилан вилаятдин кьил Амбарцум Матевосян я, ам 2018-лагьай йисан 16-лагьай октябрдиз тайинарна<ref>[https://www.gov.am/ru/regions/921/ Эрменистан гьакиматдин сайт  — Амбарцум Матевосян]</ref>.
 
== ТIварТӀвар ==
Вилаятдин тIвартӀвар вичин меркездин тIварцIихътӀварцӀихъ галаз галкIанвайдигалкӀанвайди я. Вичел атайла шегьердин тIвартӀвар Эрменистандин 13 тарихдин меркездикай садан гьуьрметдай эцигайди я. Муса Хоренацидин гафарив кьурвал, сур Армавир арамийри эцигна, Тарондай Араратдин кьулувилел куьч хьанвай Айкан хтул.
 
Вилаятдин тIвар вичин меркездин тIварцIихъ галаз галкIанвайди я. Вичел атайла шегьердин тIвар Эрменистандин 13 тарихдин меркездикай садан гьуьрметдай эцигайди я. Муса Хоренацидин гафарив кьурвал, сур Армавир арамийри эцигна, Тарондай Араратдин кьулувилел куьч хьанвай Айкан хтул.
 
== География ==
Армавир марздин чилин кьадар — 1242 км² (вири уьлкведин майдандикай адал 4,2 % гьалтзава), и къалурзавай лишандив кьурвал им Эрменистандин виридалайни гъвечIигъвечӀи вилаят я.
 
Ам [[Туьркия]]дин Карсд вилаятдихъ галаз рагъакIидайрагъакӀидай пата ва Идгир вилаятдихъ галаз са сергьятра ава. Сергьятдин яргъивал 130,5  км, Арас вацIувацӀу Эрменистан Туьркиядивай чара ийизва.
Армавир марздин чилин кьадар – 1242 км² (вири уьлкведин майдандикай адал 4,2% гьалтзава), и къалурзавай лишандив кьурвал им Эрменистандин виридалайни гъвечIи вилаят я.
 
Уьлкведин къене ам [[Арагацотн марз|Арагацотн]] вилаятдихъ кефердин пата, [[Арарат марз|Арарат]] вилаятдихъ галаз рагъэкъечIдайрагъэкъечӀдай пата, меркез тир [[Ереван]]дихъ галаз кефердинни рагъэкъечIдайрагъэкъечӀдай пата са сергьятра ава.
Ам [[Туьркия]]дин Карсд вилаятдихъ галаз рагъакIидай пата ва Идгир вилаятдихъ галаз са сергьятра ава. Сергьятдин яргъивал 130,5 км, Арас вацIу Эрменистан Туьркиядивай чара ийизва.
 
Тарихдалди, гилан вилаятдин чил Сур Эрменистандин [[Айрарат]] вилаятдин Арагацотн регионди, ва гьакIнигьакӀни [[Аршаруник]]ни [[Масяцотн]] регионрин чIехичӀехи тушир паяри кьунва.
Уьлкведин къене ам [[Арагацотн марз|Арагацотн]] вилаятдихъ кефердин пата, [[Арарат марз|Арарат]] вилаятдихъ галаз рагъэкъечIдай пата, меркез тир [[Ереван]]дихъ галаз кефердинни рагъэкъечIдай пата са сергьятра ава.
 
Вири вилаятди хуьруьн майишатдин чилерикай ибарат тир Арарат кьулувилин юкьни-юкьвал чка кьунва. Абурун юкьван гьалдин кьакьанвал — 850 метр гьулуьн дережадилай вине, са бязи кьулувилер 1200 метрдив агакьзава.
Тарихдалди, гилан вилаятдин чил Сур Эрменистандин [[Айрарат]] вилаятдин Арагацотн регионди, ва гьакIни [[Аршаруник]]ни [[Масяцотн]] регионрин чIехи тушир паяри кьунва.
 
Мецамор вацIвацӀ (гьакIнигьакӀни Севуьр вацIвацӀ хьиз машгьурди) вилаятда вичин сифте кьил къачузвай тек са вацIвацӀ я.
Вири вилаятди хуьруьн майишатдин чилерикай ибарат тир Арарат кьулувилин юкьни-юкьвал чка кьунва. Абурун юкьван гьалдин кьакьанвал – 850 метр гьулуьн дережадилай вине, са бязи кьулувилер 1200 метрдив агакьзава.
 
ЧIехиЧӀехи тушир Айгер вир лап кьериз гьалтзавай ятарганрикай сад я.
Мецамор вацI (гьакIни Севуьр вацI хьиз машгьурди) вилаятда вичин сифте кьил къачузвай тек са вацI я.
 
ЧIехи тушир Айгер вир лап кьериз гьалтзавай ятарганрикай сад я.
 
== Агьалияр ==
2011-лагьай йисан официал агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Армавир вилаятда 265 770 кас яшамиш жезвайяшамишзавай тир (130 078 итим и 135 692 паб), вири Эрменистандин агьалийрикай адал 8,8 % гьалтзава. Шегьердин агьалияр 85 050 кас (32 %), хуьруьнди — 180 720 кас (68 %) я. Вилаятда 3 шегьердин ва 94 хуьруьн жемят ава.
 
Виридалайни чӀехи шегьердин жемят Вагаршапат (Эчмиадзин) шегьер я, ана 46 540 кас яшамиш жезва. Маса шегьердин юкьвар — Армавир ва Мецамор я.
Строка 87 ⟶ 85 :
 
== Вилаятдин кьилер ==
 
* [[Седрак Ованнисян]] (1996—1998)
* [[Альберт Героян]] (1998—2006)
Строка 94 ⟶ 91 :
* [[Амбарцум Матевосян]] (с 2018)
 
Алай чIаванчӀаван вилаятдин кьил Амбарцум Матевосян [[Гуьмри]] шегьерда 1992-лагьай йисуз вичин дидедиз хьана. Ада Гросмонтдин колледж (2009-2012 2009—2012 йй.) ва [[Сан-Диего]]дин Гьукуматдин университет акьалтIарнаакьалтӀарна (2012-2015 2012—2015 йй.), кьведни [[Калифорния]]да авай кIелдайкӀелдай чкаяр я. Эрменистандин Америкадин университетда гуманитарни жемятрин илимрин факультетдин менеджервиле кIвалахнакӀвалахна (2016-2018 2016—2018 йй.).
 
== Баянар ==