Бахцугъ: различия между версиями

'''Бахцугъ''' ({{lang-ru|Бахцуг}}) — [[Дагъустан]] республикадин [[Кьурагь район]]да авай саки тунвай хуьр. [[КIири]], [[Ругун]] ва [[Сараг]] хуьрерихъ галаз [[КIири хуьруьнсовет|«КIири хуьруьнсовет»]]дик акатзава.

Сурун къванерал алай кхьинри малумарзавайвал, хуьр 1370-1400 йисара бине кьунвайди я, яни 600 йис идалай вилик. Вилик хуьруьн тIвар цIапдалазербайжандал «Яйлахдин хуьр» (векьин чкадин хуьр) тир, са тIимил геж, Баху тIвар алай къари, хъсан уьмуьр гьалуниз, чIехи чIурар, цив бул чешмеяр, мублагъ чилер хьтин вири къулайвилер авай кIунтIал куьч хьана ацукьайдилай кьулухъ, хуьруьз адан гьуьрметдай Баху → «Бахцугъ» лугьуз хьанвай. Кьуьзуьбурун эхтилатрал агалтна, царь чIавуз Бахцугъ хуьруьн эгьилийрин гзафбур Кьибле Лезгистандин [[КцIар район]]дин [[Аваран]], [[Кьилегьуба]] ва [[Абдукеримуба]] хуьч хьанвайди тестикь ийиз жеда. Гьа а береда парабур [[Турция]]дизни куьч хьана ацукьнавай. Исятда Турцияда Бахцугъ хуьруьн эгьли тир Будахан, 100 касдал кьван агакьанавай несилри уьмуьр гьалзава. Хуьре 5 сихилар ава: Абасанбур, Башарар, Тумакьар, Хушумар, ЦIарапIар. Хуьр кьве мягьлейриз пай жезва Агъа мягьле, Вини мягьле. Кьве мискIин авай, гьар мягьледа сад. Гила абурун дараматар клубдин ва мектебдин къайдада цIийикIа туькIуьрнавайди я. Хуьре кьве пIир ава: Нурали бубадин ва Гьажирамазан бубадин пIирер.

[[1941 йис]]уз хуьре 119 хзанди уьмуьр гьалзавай. Алай чIавуз хуьре 40 кьван хзан ава. Агьалидин вири [[лезгияр]], [[сунияр|суни]] - [[мусурманар]] я. [[1886 йис]]ан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Бахцугъ хуьруьн агьалияр 518 кас тир. <ref>[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/koturkyurin1886.html КОТУР-КЮРИНСКОЕ НАИБСТВО (1886 г.)]</ref>