Ахцегь: различия между версиями
Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки |
Нет описания правки |
||
ЦӀар 147:
Ахцегь — Наме: 560—575 ийсариз эмир Шагьбани Ахцегьдиз гьакимвал ийизва, ада гьакимвал тухвазвай береда КӀелезхев сувда фарси «Шахбани» къеле эцигнатир; Ахцегьдиз, ТӀури тӀвар алудна Шагьбани эцигнатир. 561 йисуз Ахцегьдин гьамамриз гьахьун гьавай хьана. 575—587 йисуз эмир Шагьбани кьейила кьулухъ, Ахцегьдин гьакимвал адан хва Шагь — Асандин гъилиз гьатна. Сасанидрин мулкуна авай [[Дербент]] шегьер, 625 йисуз хазарар паталай кьунва. 8 виш йисуз, хазарар Ширван кьурла кьулухъ, Ахцегьдин мукьвал авал Миграгъ хуьруьз гьакимвал ийиз абуру эмир Самсам тайин авуна. Эмир Самсамди вичин чка кӀивиз кьун паталай, [[Самур вацӀ|ун]] чапла къерехда авай Къаракуьре хуьруьн вилик Тарса шегьер эцигна. Са тӀимил вахтунилай Самсамаз Ахцегьдиз гьакимвал ийиз кӀан хьана. Самсама Ахцегьдиз пуд вигьин авунатир. Садлагьай вигьин чӀавуз, Самсамдин кьушунри хвадай яд Ахцегь вацӀай ваъ, Самур вацӀай къачузватир.
<!-- Гуьгъуьнлай, Кьвевардин сердердин Абу — Муслиман руш Умм аль — Муминат вичин кьушундих галаз Кьибле Дагъустандин хуьрер сад — садан гуьгъуьнал къачуз физва. Къаракуьре къачуна ам Миграгъдиз эгечӀиз кӀан хьана. Ин хабар чир хьанвай Ахцегьдин къил Дарвишайи, абри Ахцегьдин винелни тефирай лугьуз, Умм аль — Муминатаз муьтӀуьгъ хьана, ва Миграгъ санал кӀиник ктуз теклифна. Ан чӀавуз ахцегьвияр християнар тир, [[Ислам]]дин къабулна, Дарвишайи Абу — Муслиман вах Умм аль — Маминат жуваз паб къачуна. Абу — Муслимдикай куьмек къабулна, Дарвишайи, Самсадин къаншардиз дяве галаз фена, амма ирид вацран вигьинар ва кьунар са нетижани ганач. Ахпа Дарвишайи мад дипломатиядиз ккам къачуна, ва Шалбуздагъ суван кӀаник яшамиш жезвай шейх Шагь — Албурзидиз тавакъу авуна (лугьун герек я ки, «Шалбуздагъ» гаф вичин шейхдин тӀвацикай гьасил хьана). Шейх Дарвишайи Шагь — Албурзидихь галаз пулуналди Самсадин визир, эмир Каги чпин патаз желб авуна. Жуьмедин йифиз, Дарвишайи вичин 6-агъзур кас авай кьушундихь галаз Миграгъдиз гьахьна. Кагадин инсанри абриз варар ахъайна, амма Кагади вичи цӀуд аскер галаз Самсам кьина.
Кьуна шегьер, Дарвишайиди шегьервийрикай ислам дин кьабул ийиз тӀалабна. Кьабулнайбур секиндиз туна, кӀевивал авунвайбур къирмишна. Шегьердиз «Эмир Кага» тӀвар эцигнатир, ахпа са шумуд бередлай тӀвар «Миграгъдиз» масакӀа хьанвай. Идлай кьулухъ Дарвишайи, эмир Кага ва Шах — Албурзи, абур хуш къабулнай, кьвевардин эмир Абу — Муслиман патав фена. Ахцегьда, 19 виш йисалар къван амукънавай мискӀин туькӀуьрнай, Ахцегьан «Шагьбани» тӀвар «Ухти» ([[араб чӀал]] — «вах») — диз масакӀа авунай. Ин факт адакай аслу я ки, Абу — Муьслиман вах Умм аль — Мамунат, ахцегьдин гьакимдиз гъуьлуьз фенвай. Самсаман вад раят, Шах — Албурзидин хва кьина ва рушар есердиз къачуйла кьулухъ, Дарвишайи вичин 30 куьчедихь галаз Миграгъдай Шалбуздагъдин кӀиник куьч хьана ва ана Курайш (гилан Къуруш) лугьудай хуьр гьасил хьана. Эмир Кага Миграгъдин, Къаракуьредин ва Къурушдин чӀехиди хьана, ва ан чӀавалай Кьибле Дагъустанда ислам гегьенш жез башламишна<ref>[http://www.lezgikim.narod.ru/Pages/Istorija/Ahti-name.html Местная хроника Ахты-Наме]</ref>.
| |||