Чечня: различия между версиями
Содержимое удалено Содержимое добавлено
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун. |
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун. |
||
ЦӀар 118:
===ХVI виш йисар===
ХVI виш йисан къене чеченрин са пай суварилай аран районриз, иллаки Терек, Сунжа ва Аргун вацIарин дугунриз куьч жез ва хуьрер кутаз эгечIнай. Гьа девир Урус гьукуматди Астрахандин ханвал терг авурдалай кьулухъ Кеферпатан Къавкъаздин чилер чпин гъилик кутадай девирдал атанай. И карда абуруз куьмек кабардадин пачагьар хьанай. Кабардадин вели (князь) Темрюк Идаровича Иван Грозныйдивай Сунжа вацIун сивел чеб ягъийрикай хведай къеле эцигун тIалабнай. [[1567 йис]]уз туькIуьрай Терек къеле и регионда эцигай садлагьай урус форт хьанай. Амма инин сифте эгьлияр — казакар Терекдин чилерал гьеле къеле эцигдали авай. XVI виш йисан юкьвара Терек вацIун эрчIи пата, Аргун вацI Сунжа вацIук акахьзавай чкадал, яни Терек цIиргъинин синерал казакрин шегьерар авай. Идакай абурун тIварни арадал атанай — ''гребенские казаки'' (синерин казакар).
Урусри сувун чеченрихъ галаз туькIуьрай сифте алакъайрикай хабар гузвай чарар XVI виш йисан эхирриз талукь я. 1570 йисуз чеченрин виридалайни чIехи гьакимрикай сад тир Шир-Мирза Окоцкийди Москвадихъ галаз араяр туькIуьрна аниз садлагьай чечен делегация рекье тунай ва урусривай чеченар чпин гъилик кутун тIалабнай. I-й Фёдор Иоанновича абурун тIалабуниз разивал ганай ва тайин тир грамота акъуднай. Амма 1610 йисуз Ших-Мирза яна кьийдалай ва адан ирсдар Батай алудайдалай кьулухъ къумукъ князьри Окоц пачагьвал кьуна чпин гъилик кутунай.
==Агьалияр==
| |||