Чечня: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун.
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун.
ЦӀар 57:
Чечнядин сувун тамарин фауна гзаф девлетлу ва жуьреба-жуьрединди я. Инин виридалайни чIехи гьайван — сев, биши тамара ва рагарин гуьтIуь кIамара гьалтзава. Идалайни гъейри, уьлкведа суван цIегь, къбан, чIуран пси, машах, сикI, бацI, барсук, цуцIулар, къуьр, мирг хьтин гьайванар гьалтда.
 
===Вирерни вацIар===
===ВацIар===
Кьилин вацIар: [[Терек]], [[Сунжа]], [[Аргун (вацI)|Аргун]], [[Шароаргун]], [[Гехи|Гехи]], [[Хулхулау]], [[Аксай|Аксай]], [[Мартан]], [[Баас (вацI)|Баас]], [[Гумс]], [[Ямансу (вацI)|Ямансу]], [[Ярык-су]], [[Шалажа]], [[Нетхой]], [[Рошня]], [[Мичик]], [[Фортанга]], [[Асса (вацI)|Асса]], [[Чемульга (вацI)|Чемульга]]. ВацIар уьлкведин чилерал барабардаказ чкIанвач. Абурун чIехи пай сувун ва сувун ценерив галаз чкайра авахьзава. Терек вацIалай кефердихъ гьич са вацIни ава. Чечнядин саки вири вацIар Терек вацIун системадиз талукь я, анжах Аксай, Яман-Су, Ярык-Су вацIар Акташ вацIун системадик ква. Кьурагь Нугъай чуьллериз яд тухун паталди Терку-Кум канал туькIуьрнай.
 
==== Реки ====
Кьилин вацIар: [[Терек]], [[Сунжа (Терека)|Сунжа]], [[Аргун (река)|Аргун]], [[Шароаргун]], [[Гехи (приток Сунжи)|Гехи]], [[Хулхулау]], [[Аксай (приток Акташа)|Аксай]], [[Мартан]], [[Баас (река)|Баас]], [[Белка (приток Сунжи)|Гумс]], [[Ямансу (река)|Ямансу]], [[Ярык-су]], [[Шалажа]], [[Нетхой]], [[Рошня]], [[Мичик]], [[Фортанга]], [[Асса (приток Сунжи)|Асса]], [[Чемульга (река)|Чемульга]]. Реки на территории республики распределены неравномерно. Горная часть имеет густую разветвлённую речную сеть, на Терско-Сунженской возвышенности и в районах к северу от Терека рек нет. Почти все реки Чечни относятся к системе Терека. Исключение составляют Аксай, Яман-Су, Ярык-Су, относящиеся к системе реки [[Акташ (река)|Акташ]].
 
Для орошения и обводнения Ногайской степи и Чёрных земель построен Терско-Кумский магистральный канал.