Имам Шамил: различия между версиями

'''Имам Шамил''' ([[1797 йисанйис]]ан 26 июньдиз [[Дагъустан]]дин [[Гимры]] хуьре дидедиз хьанва — [[1871 йисанйис]]ан 4 февральдиз [[Сауди АрабистандинАрабистан]]дин [[Медина]] шегьерда рагьметдиз фенва) — Дагъустандинни[[Дагъустан]]динни Чечнядин[[Чечня]]дин имам, КавказинКъавкъаздин сувавийрин чӀехиди, 1834 йисуз Кефер-Кавказдин имаматдин чӀехиди хьиз хкягънавай. Кавказ халкьарин кьегьал я. Миллетдай авар ярегьбер.

Шамил са чилин пайдин иесидин хва тир. Ада чирзавай грамматика, логика, реторикани араб чӀал. Гьам патал адаз чирвилер авайдан тӀвар акъатна 1830 йисуз суфийрин тӀарикьаттӀарикъат Накшбандийядик экечӀна, урусри адаз мюридизм тӀвар гана.Гази-Мугьаммад имаман гъилик Дагъустандин халкьари 1827 йисуз Дагъустандин бегризни меликриз, мад Россиядиз акси акъвазна. Гази-Мугьаммада бегар вичин къуватдик кутуна. 1830 йисалай эгечӀна чеченарни эгечӀна Гьажи-Ташаван гъилик къарагъун эгечӀиз. Идеологиядин мана Ислам дин тир, Дагъустандинни Чечнядин гьар жуьр халкьар санал кӀватӀ авур. Шамил Гази-Мугьаммадан кӀеви-дустрик квай. Россиядин армия 1832 йисуз Гимрийрин къеледихъ элкъвена акъвазна гьалт иййидайла адал, Гази-Мугьаммадни пара адан юлдашар уьмуьрдай хъфена, Шамилахъ пара хирер авай. Гьавиляй гуьгъуьнин имам Шамилакай тахьана Гьамза-Бек ибн Али Искандар аль-Гьутсалидикай хьана. 1834 йисуз Гьамза-Бек ивидин къастуникай кьейила, цӀийи имамвилиз и сефер Шамил хкягъна.