Урусар: различия между версиями
Содержимое удалено Содержимое добавлено
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун. |
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун. |
||
ЦӀар 149:
Сифте славян халкьарин тарих лингвистика, ономастика, археология, антропология хьтин илимрин куьмекдалди алимрин паталай хъсандиз чирнавайди я. Гьинд-европадин халкьарин хайи ватан гьинаг тиртIа гила лугьуз четин я, идан патахъай шумудни са гиманар ава. Алимрин фикирралди, гьин-европадин халкар, Гималай суварилай РагъакIидай патан Европадал кьван ва Прибалтикадилай Палестинадал кьван экIя хьанвай, тахминан 6 миллион км² майдан алай гегьенш чилерал арадал атанва.
Лингвистикадин малуматрин бинедаллаз гиман ийизва хьи, гьинд-европадин чIал цIийи чIалариз чкIайдалай кьулухъ, тахминан чи э. в. II агъзур йисара славянрин несилри Юкьван Европада протогерман ва протоиталик тайифайрихъ галаз къуншидал уьмуьр гьалзавай. Чи эрадилай вилик I агъзур йисуз дегь-славян чIал арадал атанай. Чи э. в I агъзур йисарин эхирра — чи. э. в III – V виш йисан къене славян чIалан нугъатар арадал атанай. Гьа девирда славян халкьарин балт, иран, герман, фракия ва кельт халкьарихъ галаз кIеви алакъаяр авай. Идахъ галаз санал, славян
Дуьз I агъзур йисан эхирдалди славянри мийитар курзавай, гьавиляй Юкьван Вишйисан девирдалди славян халкьарин антропологиядикай малуматар авач.
Археологиядин малуматриз килигна, кьилдин миллет хьиз славянар чи э. в I агъзур йисарин юкьвара, лугадин культурадин ва абурун чилерал атанай поморьедин тайифайрин культурадин сад-садахъ галаз акахьунин нетижада арадал атанай.
XII виш йисуз рагъэкъэчIдай патан славян халкарин сад-садахъ галаз акахьунин рекьелди дегь-урус миллет арадал къвез эгечIнай.
Дегь-Урус гьукуматдин чкIунин ва татарринни-монголрин вигьинрин себебралди, гьеле кьилдин халкь хьиз тамамдаказ туькIуьр тахьай дегь-урус миллетни сад садавай тайифайриз къакъатнай. Гуьгъуьнлай, Русьда авай гъвечIи князьвилер сифте Москвадин ЧIехи Князьвилин, ахпа Литвадин ЧIехи Князьвилин ва эхирда Речь Посполитая гьукуматдин гъилик акатна сад хьайидалай кьулухъ, дегь-урус миллетдикай пуд миллет арадал атанай, ибур: белорусар, урусар ва украинар тир.
Урусар – асул гьисабдалди рагъэкъэчIдай патан славян тайифаяр тир кривичи, словенар, вятичи, северянар ва XII—XIII виш йисара Поднепровьедай куьч хьана атанвайбурун сад-садахъ галаз акахьунин нетижада арадал атанвай халкь я. Урус халкьдин энтогенездиз, славянрин колонияйра уьмуьр гьалзавай финн-угор тайифайрин (меря, мещера, мурома, чудь заволоцкая) акахьунини тIимил дережада таъсир къалурнай.
Идалайни гъейри, гиман ийизва хьи, рагъэкъэчIдай патан славян халкьари, иллаки вятичри балт тайифа тир голядь ва финн-угор тайифа – меря ассимиляция авуна чпиз элкъуьрнай.
Урус алим-славист [[Седов Валентин Васильевич|В. В. Седован]] фикирдалди, гилан къаматдал атанай урус миллетдин хайи муг Владимир-Суздальдин Русь тир.
== Баянар ==
|