Урусар: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун.
Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун.
ЦӀар 149:
Сифте славян халкьарин тарих лингвистика, ономастика, археология, антропология хьтин илимрин куьмекдалди алимрин паталай хъсандиз чирнавайди я. Гьинд-европадин халкьарин хайи ватан гьинаг тиртIа гила лугьуз четин я, идан патахъай шумудни са гиманар ава. Алимрин фикирралди, гьин-европадин халкар, Гималай суварилай РагъакIидай патан Европадал кьван ва Прибалтикадилай Палестинадал кьван экIя хьанвай, тахминан 6 миллион км² майдан алай гегьенш чилерал арадал атанва.
 
Лингвистикадин малуматрин бинедаллаз гиман ийизва хьи, гьинд-европадин чIал цIийи чIалариз чкIайдалай кьулухъ, тахминан чи э. в. II агъзур йисара славянрин несилри Юкьван Европада протогерман ва протоиталик тайифайрихъ галаз къуншидал уьмуьр гьалзавай. Чи эрадилай вилик I агъзур йисуз дегь-славян чIал арадал атанай. Чи э. в I агъзур йисарин эхирра — чи. э. в III – V виш йисан къене славян чIалан нугъатар арадал атанай. Гьа девирда славян халкьарин балт, иран, герман, фракия ва кельт халкьарихъ галаз кIеви алакъаяр авай. Идахъ галаз санал, славян чIаларихчIалариз виридалайни ухшарди балт чIалар я.
 
Дуьз I агъзур йисан эхирдалди славянри мийитар курзавай, гьавиляй Юкьван Вишйисан девирдалди славян халкьарин антропологиядикай малуматар авач.
 
Археологиядин малуматриз килигна, кьилдин миллет хьиз славянар чи э. в I агъзур йисарин юкьвара, лугадин культурадин ва абурун чилерал атанай поморьедин тайифайрин культурадин сад-садахъ галаз акахьунин нетижада арадал атанай.
 
XII виш йисуз рагъэкъэчIдай патан славян халкарин сад-садахъ галаз акахьунин рекьелди дегь-урус миллет арадал къвез эгечIнай.
 
Дегь-Урус гьукуматдин чкIунин ва татарринни-монголрин вигьинрин себебралди, гьеле кьилдин халкь хьиз тамамдаказ туькIуьр тахьай дегь-урус миллетни сад садавай тайифайриз къакъатнай. Гуьгъуьнлай, Русьда авай гъвечIи князьвилер сифте Москвадин ЧIехи Князьвилин, ахпа Литвадин ЧIехи Князьвилин ва эхирда Речь Посполитая гьукуматдин гъилик акатна сад хьайидалай кьулухъ, дегь-урус миллетдикай пуд миллет арадал атанай, ибур: белорусар, урусар ва украинар тир.
 
Урусар – асул гьисабдалди рагъэкъэчIдай патан славян тайифаяр тир кривичи, словенар, вятичи, северянар ва XII—XIII виш йисара Поднепровьедай куьч хьана атанвайбурун сад-садахъ галаз акахьунин нетижада арадал атанвай халкь я. Урус халкьдин энтогенездиз, славянрин колонияйра уьмуьр гьалзавай финн-угор тайифайрин (меря, мещера, мурома, чудь заволоцкая) акахьунини тIимил дережада таъсир къалурнай.
 
Идалайни гъейри, гиман ийизва хьи, рагъэкъэчIдай патан славян халкьари, иллаки вятичри балт тайифа тир голядь ва финн-угор тайифа – меря ассимиляция авуна чпиз элкъуьрнай.
 
Урус алим-славист [[Седов Валентин Васильевич|В. В. Седован]] фикирдалди, гилан къаматдал атанай урус миллетдин хайи муг Владимир-Суздальдин Русь тир.
 
== Баянар ==