Париж: различия между версиями
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ЦӀар 106:
== Агьалияр ==
2010-лагьай йисан гьалдив кьурвал, Парижда гьамиша {{гзаф хьун1}}2 243 833 кас яшамишзавай тир<ref>{{cite web| author=| date=| url=http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/pages2012/pdf/dep75.pdf| title=Populations légales en vigueur à compter du 1er janvier 2013. Paris| publisher=// insee.fr| accessdate=2013-7-2|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HssPrIqu|archivedate=2013-07-05}}</ref>. Париждал [[Франция]]дин вири агьалийрикай Париждал 3,6 % ва Иль-де-Франс региондин вири агьалийрикай 19,3 % гьалтзава<ref name="demographics">{{cite web| url=http://www.paris.fr/english/presentation-of-the-city/demographics-a-cosmopolitan-city/rub_8125_stand_29896_port_18748| title=Demographics : a cosmopolitan city| publisher=Mairie de Paris| lang=en| accessdate=2013-7-2}}</ref>.
XIX-лагьай виш йисан къене ва Садлагьай дуьньядин дяве акьалтIдалди Париждин агьалийрин сан-гьисаб чIехи хъижезвай тир, тарихдин вини кьилив 1921-лагьай йисуз агакьна - 2,9 млн кас. И кьадар Кьведлагьай дуьньядин дяве акьалтIдалди амукьзавай тир, амма 1950-лагьай йисарилай гатIумна садлагьана тIимил хъижез эгечIна. 1999-лагьай йисуз агьалийрин сан-гьисаб 2,2 миллиондал кьван агакьна. 2000-лагьай йисарриз агьалийрин кьадар чIехи хъхьана, ам парани-пара аялар хунин кьадар чIехи хъхьунин нетижада хьана. Жегьилрин чIехи пай малум жезва (пенсионерар кьилин шегьердай провинциядиз ва уьлкведин юкьван патариз куьч хьунин нетижада).<ref name="plus-de-2-mln">{{cite web| date=30.06.2010| url=http://www.paris.fr/politiques/paris-d-hier-a-aujourd-hui/demographie/plus-de-2-millions-de-parisiens/rub_5427_stand_16185_port_11661| title=Plus de 2 millions de Parisiens| publisher=Mairie de Paris| lang=fr| accessdate=2013-7-2}}</ref>
СМТ-дин малуматрив кьурвал, 2011-лагьай йисуз Париждин агломерациядин агьалийрин сан-гьисаб 10,62 млн кас тир<ref>{{cite web| author=| date=| url=http://esa.un.org/unup/CD-ROM/Urban-Agglomerations.htm| title=World Urbanization Prospects, the 2011 Revision| publisher=// esa.un.org| accessdate=2013-7-4|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HuPe0KFG|archivedate=2013-07-06}}</ref>. Евростатдин малуматриз килигна, 2003-2006-лагьай йисарин арада Париждин урбан зонадин (larger urban zone) агьалийрин сан-гьисаб 11 532 409 кас тир<ref>{{cite web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tgs00080&plugin=1|title=Population and living conditions in Urban Audit cities, larger urban zone (LUZ)|publisher=Eurostat|accessdate=2013-7-2|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BOknujg6|archivedate=2012-10-14}}</ref>.
Антик чIавара ва Юкьван виш йисарра пара кьадардин дявейрин, эпидемийрин ва массайрин гишинвилин гъиляй пара вахтара агьалийрин сан-гьисаб садлагьана тIимил хъижезвай тир. Мисал патал, холерадин эпидемия хьайи вахтунда 1832-лагьай йисуз 20 агъзур кьван кас кьена.
Агъашегьерра абур гегьенш хъхьунин нетижада - 1921-лагьай йисуз 4,85 млн кас яшамизавай тир, 2006-лагьай йисуз - 11,6 млн кас. Парижда лап пара (шегьердин вири агьалийрикай 51,5%) паб тагъанвайбуру (гъуьлуьз тефейбуру) уьмуьр гьалзава - адетдин париждин хзан 1,88 касдикай ибарат я<ref name="autogenerated1">http://www.paris.fr/portail/viewmultimediadocument?multimediadocument-id=85403</ref><ref name="plus-de-2-mln"/>. Аялар хунин вири жем коэффициент 1,64 я - париждин хзанрикай чIехи паюниз тек са аял ава<ref name="demographics"/>. 2004-лагьай йисуз аялар хунин коэффициент 14,8, кьиникьин коэффициент - 6,6 тир. АкI хьайила, агьалийрин тIебии артух хьун +8,1, умуми артух хьун +2,1 я<ref>[http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/irweb/sd2005/dd/pdf/sd2005_brochure.pdf INSEE: Демографические показатели, 2004] {{ref-fr}}</ref>.
=== Миллетар ===
2008-лагьай йисуз Парижда 330 000 (тахьайтIа шегьердин вири агьалийрикай 14,9%) чара уьлкведай тир кас яшамишзавай тир<ref>[http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=99&ref_id=t_0405D INSEE: Иностранцев по департаментам страны] {{ref-fr}}</ref>. Абурукай 30% [[Европадин галкI|ЕврогалкIдик]] акатзавай уьлквейрай куьч хьана атайбур я; 20% чеб [[Алжир]]дай, [[Марокко]]дайни [[Тунис]]дай тир иммигрантрал гьалтзава.
=== Динар ===
Вири агьалийрикай 80% христианар я, 75%-ди чеб католикар яз гьисабзава, абурукай чIехи пай латин адетдин католикар, сабур - эрменринни византиядин адетрин терефдарар я. Мусурманар 11, 18, 19 ва 20 лугьудай округ кIватI хьана. 5-лагьай округда чка кьунвай Париждин мискIинди 1926-лагьай йисалай гатIумна кIвалахзава<ref>[http://www.paris.fr/accueil/accueil-paris-fr/debut-du-ramadan-a-paris/rub_1_actu_88379_port_24329 Début du Ramadan à Paris] {{ref-fr}} {{deadlink|год=2014|месяц=01|число=14}} // Mairie de Paris, 01.08.2011.</ref>. Вири санлай Парижда 94 католикрин жемят, абурулай гъейри 15 православиедин клиса, 21 синагога (Парижда 220 000 чувуд яшамишзава), 2 мискIин (гзаф пай 50 000 суьнни-мусурмандин патал) ва Гижон куьчедал чка кьунвай Эрменрин апостолрин клиса ава.
== ЭлячӀунар ==
| |||