|
#REDIRECT[[Я Губин/0.08043261943385005]]
{{Администрациядин тек
|тӀвар=Къаякент район
|статус= Муниципалитетдин район
|вичин чӀалал тӀвар = {{lang-ru|Каякентский район}}
|ЯШЧдин статус =
|уьлкве = Урусат
|lat_dir = |lat_deg =00 |lat_min =00 |lat_sec =00
|lon_dir = |lon_deg =00 |lon_min =00 |lon_sec =00
|CoordAddon =
|CoordScale =
|гьукуматдин картадин алцум =0
|региондин картадин алцум =0
|райондин картадин алцум =300
|герб =Coat_of_Arms_of_Kajakentsky_rayon_(Dagestan).gif
|пайдах =
|гербдин гьал =
|пайдахдин гьал =
|гербдин гьяркьуьвал = 100
|пайдахдин гьяркьуьвал =
|карта = Kaiakentsky_district_locator_map.png
|картадин алцум =310px
|картадин гьал = Дагъустандин картадал Къаякент район
|атдин карта =
|атдин картадин алцум =
|региондин жуьре = Федерациядин субъект
|регион = Дагъустан
|регион таблицада =
|райондин жуьре = Муниципал район
|район =
|жемятдин жуьре = Администрациядин юкь
|жемят = [[ЦIийи Къаякент]]
|жемят таблицада =
|къенепатан паюнар = 14 муниципалитетар акатзава
|кьилин жуьре = Райондин кьил
|кьил = Гамзаев Ильмутдин Магомедович
|бине эцигай тарих = [[1935 йис]]
|статус йисалай =
|майдан = 640
|кьакьанвилин жуьре =
|ЯШЧдин кьакьанвал =
|климат =
|официал чӀал =
|агьалияр = {{тIимил хьун}} 53 925
|сиягьдиз къачур йис = 2013
|къалинвал =
|агломерация =
|миллетар = [[къумукьар]], [[даргияр]]
|динар = [[сунияр|суни]] - [[мусурманар]]
|чпи-чпиз гузвай тӀвар =
|сятдин чӀул = +4
|DST =
|телефондин код = +7 87248
|почтунин индекс =
|почтайрин индексар =
|автомобилдин код = 05
|идентификатордин жуьре = Код ОКТМО
|цифрадин идентификатор =
|Commons-ра категория = Kayakentsky_District
|сайт =
|сайтдин чӀал =
}}
'''Къаякент район''' ({{lang-ru|Каякентский район}}) — [[Урусат|Урусат Федерациядин]] [[Дагъустан республика]]да авай муниципалитетдин район.
Администрациядин юкь — [[ЦIийи Къаякент]] хуьр я.
== География ==
Район [[Дагъустан Республика]]дин рагъэкъечIдай пата, [[Каспи гьуьл]]уьн къерехдал ала. [[Дербент район|Дербент]], [[Къайтагъ район|Къайтагъ]], [[Сергокъала район|Сергокъала]] ва [[Къарабудахкент район|Къарабудахкент]] районрихъ галаз са сергьятра ава.
Райондин чилерин майдан — 640 км² я.
==Тарих==
ДАССР ВЦИК-дин 23.01.1935 тарихдин къарардалди, [[Магьачкъала район|Магьачкъала]], [[Дербент район|Дербент]] ва [[Сергокъала район|Коркмаскъала район]]рин чукIарикай, администрациядин юкь яз [[Къаякент]] хуьр тайин авуна Къаякент район арадал гъанвай. [[1957 йис]]уз райондин юкь [[Избербаш]] шегьер хьанвай. [[1965 йис]]уз райондин администрациядин юкь [[ЦIийи Къаякент]] хуьруьз тухванай.
== Агьалияр ==
Йисариз килигна Къаякент райондин агьалийрин дегиш хьунин динамика:
{|class="wikitable" style="padding:0;background:#fafafa;border:1px solid #bbb;width:500px;height:70px;text-align:center;font-size:12px;cellspacing=0"
|-
|'''Йис'''
|'''[[2002 йис|2002]]'''
|'''[[2010 йис|2010]]'''
|'''[[2011 йис|2011]]'''
|'''[[2012 йис|2012]]'''
|'''[[2013 йис|2013]]'''
|-
|'''Агьалияр'''
|52 739 <ref name="Даг2002">[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/rndaghestan.html Этносостав населения Дагестана. 2002]</ref>
|{{гзаф хьун1}} 54 089 <ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/itogi/tom1/pub-01-05.xls Итоги ВПН-2010. 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов – районных центров и сельских населенных пунктов с населением 3 тысячи человек и более]</ref>
|{{гзаф хьун1}} 54 125 <ref>[http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi Оценка численности постоянного населения на 1 января]</ref>
|{{тIимил хьун1}} 54 098 <ref>[http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 г.]</ref>
|{{тIимил хьун1}} 53 925 <ref>[http://www.gks.ru/free_doc/doc_2013/bul_dr/mun_obr2013.rar 33. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 г.]</ref>
|}
[[2002 йис]]ан Вири Урусатдин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайрин малуматриз килигна, Къаякент райондин миллетрин сиягь <ref name="Даг2002">[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/rndaghestan.html Дагъустандин миллетрин состав. 2002]</ref>:
{|class="wikitable" style="padding:0;background:#fafafa;border:1px solid #bbb;width:500px;height:70px;text-align:center;font-size:12px;cellspacing=0"
|-
!Халкь
!Кьадар, <br />кас
!Пай <br />вири агьалидикай, %
|-
|[[къумукьар]]
| align="right" | 28 723
| align="right" | 54,46 %
|-
|[[даргияр]]
| align="right" | 21 614
| align="right" | 40,98 %
|-
|[[табасаранар]]
| align="right" | 883
| align="right" | 1,67 %
|-
|[[агъулар]]
| align="right" | 846
| align="right" | 1,60 %
|-
|[[лезгияр]]
| align="right" | 251
| align="right" | 0,48 %
|-
|[[урусар]]
| align="right" | 139
| align="right" | 0,26 %
|-
|[[яхулар]]
| align="right" | 112
| align="right" | 0,21 %
|-
|[[аварар]]
| align="right" | 81
| align="right" | 0,15 %
|-
|муькуьбур
| align="right" | 90
| align="right" | 0,17 %
|-
|вири санлай
| align="right" | 52 739
| align="right" | 100,00 %
|}
== Администратциядин паюнар ==
Райондик 14 муниципалитетдин образование (хуьруьнсоветар) акатзава <ref>[http://pravo.levonevsky.org/bazazru/texts06/txt06121.htm Закон Республики Дагестан от 13.01.2005 № 6 «О статусе и границах муниципальных образований Республики Дагестан»]</ref>.
Къаякент райондин хуьруьнсоветар ва абурук акатзавай хуьрер, ('''къалин''' шрифтдив администрациярин юкьвар къалурнава);
# [[Алхаджакент хуьруьнсовет|«Алхаджакент»]] хуьруьнсовет — '''[[Алхаджакент]]''', [[Гаша]]
# [[Башлыкент хуьруьнсовет|«Башлыкент»]] хуьруьнсовет — '''[[Башлыкент]]'''
# [[Герга хуьруьнсовет|«Герга»]] хуьруьнсовет — '''[[Герга]]'''
# [[Джаванкент хуьруьнсовет|«Джаванкент»]] хуьруьнсовет — [[Джаванкент]]
# [[Дружба хуьруьнсовет|«Дружба»]] хуьруьнсовет — '''[[Дружба (Дагъустан)|Дружба]]'''
# [[Капкайкент хуьруьнсовет|«Капкайкент»]] хуьруьнсовет — '''[[Капкайкент]]'''
# [[Каранайаул хуьруьнсовет|«Каранайаул»]] хуьруьнсовет — '''[[Каранайаул]]'''
# [[Каякент хуьруьнсовет|«Каякент»]] хуьруьнсовет — '''[[Каякент]]''', [[Кулкам]]
# [[ЦIийи Викри хуьруьнсовет|«ЦIийи Викри»]] хуьруьнсовет — '''[[ЦIийи Викри]]''', [[Викри (Дагъустан)|Викри]]
# [[ЦIийи Къаякент хуьруьнсовет|«ЦIийи Къаякент»]] хуьруьнсовет — '''[[ЦIийи Къаякент]]''',[[Инчхе]]
# [[Первомайское хуьруьнсовет|«Первомайское»]] хуьруьнсовет — '''[[Первомайское (Къаякент район)|Первомайское]]'''
# [[Сагаси-Дейбук хуьруьнсовет|«Сагаси-Дейбук»]] хуьруьнсовет — '''[[Сагаси-Дейбук]]''' и [[Дейбук]]
# [[Усемикент хуьруьнсовет|«Усемикент»]] хуьруьнсовет — '''[[Усемикент]]'''
# [[Утамыш хуьруьнсовет|«Утамыш»]] хуьруьнсовет — '''[[Утамыш]]'''
== Баянар ==
{{Баянар}}
== ЭлячIунар ==
* [http://president.e-dag.ru/munitsipalnye-obrazovaniya/kayakentskiy-rayon Дагъустан Республикадин президентдин сайтуна Къаякент райондикай малуматар]
{{Къаякент райондин агьалийрин пунктар}}
{{Дагъустан}}
[[Категория:Дагъустандин районар]]
| 