Кьурагь: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
гъ Bot: Migrating 3 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2044217 (translate me)
Нет описания правки
ЦӀар 2:
|тӀвар=Кьурагь
|статус= Хуьр
|вичин чӀалал тӀвар = {{lang-ru|Курах}}
|ЯШЧдин статус =
|уьлкве = Урусат
|lat_dirlat_deg = |lat_deg =41 |lat_min = 35 |lat_sec =03 3
|lon_dirlon_deg = |lon_deg =47 |lon_min = 47 |lon_sec =03 3
|CoordAddon =
|CoordScale =
|гьукуматдин картадин алцум =0
|региондин картадин алцум =0300
|райондин картадин алцум = 300
|региондин жуьре = Федерациядин субъект
|регион = Дагъустан
ЦӀар 17:
|райондин жуьре = Муниципал район
|район = Кьурагь район
|район таблицада = Кьурагь район
|жемятдин жуьре = Хуьруьнсовет
|жемят = [[Кьурагь хуьруьнсовет|«Кьурагь»]]
|жемят таблицада =
|къенепатан паюнар =
Строка 25 ⟶ 26 :
|бине эцигай тарих =
|статус йисалай =
|виликан тӀварар =
|кьакьанвилин жуьре = ЯШЧдин кьакьанвал
|садлагьай тӀвар кьун = XIV виш йисуз
|ЯШЧдин кьакьанвал =
|кьакьанвилин жуьре = ЯШЧдинАПдин кьакьанвал
|ЯШЧдин кьакьанвал = гьуьлуьн дережадилай <br />1822
|климат =
|официал чӀал =
|агьалияр = 5 142
|сиягьдиз къачур йис = 2002
|къалинвал =
|агломерация =
|миллетар = [[лезгияр]]
|динар = [[суьнниярсунияр|суьннисуни]] - [[мусурманар]]
|чпи-чпиз гузвай тӀвар =
|сятдин чӀул = +4
|DST =
|телефондин код = +7 87262
|почтунин индекс = 368180
|почтайрин индексар =
|автомобилдин код = 05
|идентификатордин жуьре = Код ОКАТО
|цифрадин идентификатор = 82 230 830 001
|Commons-ра категория =
|сайт =
Строка 49 ⟶ 52 :
}}
 
'''Кьурагь''' (''Кьурагь дугун''{{lang-ru|Курах}})  Дагъустандин[[Дагъустан]] республикадин [[Кьурагь район]]да авай, [[Кьурагь хуьруьнсовет|«Кьурагь райондинхуьруьнсовет»]]дик акатзавай хуьр. Райондин ва хуьруьнсоветдин администрациядин юкь, кьилин хуьря.
 
== География ==
Патаг [[Кетин-Кьил|Кетин Кьил]] ва [[ЦІару-Сув|ЦІару-Сув]] сувар авайди я.
Хуьр [[Дагъустан Республика]]дин [[Кьурагь район]]дин кьибле пата, [[Кьурагь вацI]]ун кьерел ала.
 
==Тарих==
[[File:Kurah.jpg|thumb|Кьурагь]]
[[XIX виш йис]]уз Кьурагь хуьр вири [[Куьре округ]]дихъ галаз [[Урусатдин империя]]дин гъилик акатнай. Империядик квай чIавуз, хуьр [[Дагъустан вилаят]]дин Куьре округдин [[Кьурагь наибвал]]диз талукь тир ва кьилдин Кьурагь хуьруьнжемят туькIуьрзавай.
 
==Агьалияр==
<!-- == Кьиспесдикай ==
[[2002 йис]]ан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 5 142 касди уьмуьр гьалзавай <ref>[http://flnka.ru/obsh_kuraxskiy_rayon.html Кьурагь район. ФЛНК]</ref>. Агьалидин вири [[лезгияр]], [[сунияр|суни]] - [[мусурманар]] я. [[1886 йис]]ан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Кьурагь хуьруьн агьалияр 1 867 кас тир <ref>[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/kurax1886.html КУРАХСКОЕ НАИБСТВО (1886 г.)]</ref>.
Кьурагь гьикl хьанатlа пара рахунар ава, йике пай тарихвийри лугьузва, мехел катнавай ксари харапlа авунай шегьердай [[Гияр]] эцигнава патаг хьиз къеле ирид бицlи хуьрерикай — Хуквазар, ЦІийи хуьр, Сернегьар, Юрхвал, Чватар-кам, Хикен хур, Чуру-хуьр. Хуьрер патаг гвай, вахтар алатайла абурукай са хуьр хьана Кьурагь.
 
==ИнфратуькIуьрун==
Эвлия Челеби, XVII-й виш ийисан тарихчи КЬурагьдикай кхьенай: "Лезгийрин Кьурагь шегьерда 1000-далай гзаф иер кIвалер ава. Устадвилелди эцигнавай и кIвалери инсан гьейранарда. Дагълари элкъуьрна юкьва тунвай гъвечIи шегьерда ихьтин чIехи дараматар хьун дуьшуьшдин кар туш.
==ТIвар - ван авай ксар==
Идараматри халкьдин къадим та- рихдикайни адан алакьунрикай хабар гузва. Кьурагьвийрихъ иер кIвалер, мискIин, багълар ава,амма базар авач.
== Шикилар ==
Гьар жуьмя дин юкъуз инса- нар санал кIватI жеда ва ихтилатрив эгечIда. Абуруз къизил вуч затI ятIа чидач, я абуруз пулуникайни хабар авач.
== Баянар ==
Гьавиляй ина алишвериш мал дегишаруналди кьиле фида. Шегьердин агьалияр 10000 касдилай гзаф я. Абур гьахъ ва дуьзгуьнвал кIандай, гъил ва пел ахъа,шад халкь я. КичI тийижир лезгияр чапхунчийрин хура кьегьалвилелди акъвазда. Абуру,лезгийри, дагъвийри къизилбашрин кьушунар са шумудра кукIварна,мад ара датIана абурун аксина женг чIугвазва"
{{Баянар}}
 
== ЭлячӀунар ==
 
== Ксар ==
Хуьре авайбур вири [[Лезгияр|лезгияр]] я, суьнни-мусурманар. Исятда хуьре 5 агъзурдилай пара кас ава.-->
 
{{Кьурагь райондин уьмуьр гьалзавай чкаяр}}
== ЭлячIунар ==
[[Категория:Кьурагь районрайондин хуьрер]]
* [http://www.lezgistan.ru/component/content/article/81-village/170-kurah Сайт Лезгистан.Ру]
[[CategoryКатегория:Лезги хуьрер]]
* [http://www.lekia.ru/ Абдурагимов Г. А. Кавказская Албания. Лезгистан. — 1995. - 608 с.; ил.]
* Ризванов З., Ризванов Р. История лезгин (краткий научно-популярный очерк). — Махачкала, 1990. — 58 c.
 
[[Category:Лезги хуьрер]]
[[Категория:Кьурагь район]]