Википедия

Кьвепеле: различия между версиями

Интерактивная навигация по истории
Вилик алатай дуьзар хъувунЦIийи масакIавилер
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ВизуальныйВики-текст
гъ Робот: чIурна en:Nij, Azerbaijan,az:Nic,ms:Nij, Azerbaijan,fi:Nic,uk:Нідж,ru:Нидж (strongly connected to lez:Ниж)
Нет описания правки
ЦӀар 2:
|тӀвар=Кьвепеле
|статус= Шегьер
|вичин чӀалал тӀвар = [[файл:Gabala.jpg|300px|Кьвепеле]]
|ЯШЧдин статус =
|уьлкве = Азербайжан
|lat_dir lat_deg= |lat_deg =40 |lat_min= =58|lat_sec =4253
|lon_dir lon_deg= |lon_deg =47 |lon_min= =4050|lon_sec =0945
|CoordAddon =
|CoordScale =
ЦӀар 24:
|кьил =
|бине эцигай тарих =
|виликан тӀварар = Куткашин ([[1920 йис]]алди)
|статус йисалай =
Куткашен (1920-1991)
|статус йисалай = [[1973 йис]]уз шегьердин статус къачунва
|кьакьанвилин жуьре =
|ЯШЧдин кьакьанвал =
|климат =
|официал чӀал =
|майдан = 1548
|агьалияр = 12,8 агъзур
|сиягьдиз къачур йис =
|къалинвал =
|агломерация =
|миллетар = [[удинаразербайжанар]], [[азербайжанарлезгияр]], [[лезгиярудинар]]
|динар = [[христианармусурманар]], [[мусурманархристианар]]
|чпи-чпиз гузвай тӀвар =
|сятдин чӀул = +4, +5
Строка 42 ⟶ 44 :
|почтунин индекс =
|почтайрин индексар =
|автомобилдин код = 36
|идентификатордин жуьре =
|цифрадин идентификатор =
Строка 50 ⟶ 52 :
}}
 
'''Кьвепеле''' — <!-- [[Азербайжан]] республикадин [[Кьвепеле район]]дадин авайадминистрациядин чIехиюкь шегьервилинва хуьркьилин (посёлок)шегьер. Агьалийрин[[1973 кьадардалйис]]алди гьалтайла районда кьудлагьай чкадалпосёлок алатир.
 
== География ==
Шегьер [[Кьвепеле район]]дин рагъэкъечIдай пата, [[Базар-Юрт]] ва Туфан суварин кIамун агъа кьиле, [[ЧIехи Къавкъаз]]дин суварин ценера, [[Дамирапаранчай вацI]]ун эрчIи къерехда чка кьунвайди я.
Хуьр [[Кьвепеле район]]дин рагъакIидай пата, райондин кьилин шегьер тир [[Кьвепеле]] шегьердилай кьиблединни - рагъакIдай патахъ 40 км яргъал чка кьунва.
Шегьердин майдан 1548 км² кьван я.
Хуьруьн майдан тахминан 100 км² я, вири патарай цанвай чилери кьунва. Емишдин тарар цанвай кIвалин кьилив гвай чилер авай дараматрив эцигна ацIанва. Ниж «шакка» (эхир, кьил) лугьудай '''мягьлейрикай''' ибарат я: Фалчулу, Манджулу, Агъдаьлаьки, Маьликли, Фаьримли, Малбел, Ваьзири, Даьлаькли, Джирмаьлаь, Дарамаьлаь, Даьрабагъ, Къожаьбаьли, ПуьцIуьли, Йалгашлы ва Абдаллы. Абдаллы ва Йалгашлы мягьлейра цIапари уьмуьр гьалзава.
 
==Тарих==
== Агьалияр ==▼
Гилан Кьвепеле шегьер тарихдин дегь [[Кьвепеле (Алпан)|Кьвепеле]]дилай кефердинни - рагъэкъечIдай патахъ 15 км яргъал алайди я. Са чIавуз ам [[Къавкъаз Алпан]]дин кьилин юкь тир, гуьгъуьнлай ам галай - галайвал [[Ширваншагьрин гьукумат]]дин ва [[Шеки ханвал]]дик акатнавай.
[[2009 йис]]ан агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайриз килигна, хуьруьн агьалияр 5 744 агъзур касди туькIуьрзавай.<ref>[http://www.azstat.org/region/az/005_3.xls Кьвепеле район/ Азербайжан Республикадин гьукуматдин статистикадин комитет.]</ref> Бязи малуматрив кьурвал, алай чӀавуз хуьре 7000-дилай пара касди уьмуьр гьалзава. Агьалийрин чӀехи пай [[удинар]] я.
 
[[XVIII виш йис]]уз Кьвепеледин чилера гъвечIи феодалвилин форма — [[Къуткъашендин султIанат]] арадал атанвай.
{|class="wikitable"
!style="background:#E6E6FA"|Халкь!!style="background:#E6E6FA"|Кьадар, 1970 йис. !!style="background:#E6E6FA"|Пай %,1970 йис. !!style="background:#E6E6FA"|Кьадар, 1979 йис. !!style="background:#E6E6FA"|Пай %,1979 йис.
|-
|style="background:#F5F5F5|Вири||6 071||100 %||5 914||100 %
|-
|style="background:#F5F5F5"|[[Удинар]]||4 495||74 %||4 528||76.6 %
|-
|style="background:#F5F5F5"|[[Азербайжанар]]||1 156||19 %||1 109||18.8 %
|-
|style="background:#F5F5F5"|[[Эрменияр]]||259||4.3 %||137||2.3 %
|-
|style="background:#F5F5F5"|[[Лезгияр]]||88||1.4 %||82||1.4 %
|-
|style="background:#F5F5F5"|[[Урусарни украинар]]||32||0.5 %||18||0.3 %
|-
|style="background:#F5F5F5"|[[Чувудар]]||5||0.1 %||8||0.1 %
|-class="sortbottom"
|}
 
▲== Агьалияр ==
[[2012 йис]]ан малуматриз килигна агьалийрин 50 % удинри, 40 % азербайжанри, 10 % лезгийри туькIуьрзава.<ref name="Dağlar arxasında üç xalq: Nic kəndinin dinc sakinləri..."> Tərəfsiz (Parlament) Jurnalistlər Birliyinin bir media layihəsi—"Modern.az" internet portalı: [http://modern.az/articles/21274/1/ Dağlar arxasında üç xalq: Nic kəndinin dinc sakinləri...]---yayınlanma tarixi: 17.02.2012</ref>
 
==ИнфратуькIуьрун==
[[1854 йис]]уз хуьре садлагьай удинрин мектеб эцигнавай, ана кIвалахзавай муаллимар хуьруьнви [[удинар]] тир. КIелунар давамариз абур [[Москва]]диз, [[Гори]]диз (ругьани семинария), [[Тбилиси]]диз (комерциядин кьулан мектеб) физвай.
 
[[1931 йис|1931]] — [[1933 йис]]ара мектебра кIелунар хайи [[удин чIал]]ал тухузвай, амма [[1937 йис]]алай цIапдал тухуз гатIумнавай.
 
Гила хуьре 5 кьулан мектебар кардик ква, абурукай пуда (школы № 1, 2, 5) кIелунар удин чIалал тухузва, ва кьве (школы № 3, 4) мектебда — цIап чIалал.
 
==ТIвар - ван авай ксар==
* [[Кечаари, Георгий Аветисович]] — удинни азербайжан чIаларал эсерар кхьизвай кхьираг, халкьдин арада чирвилер, илим чукIурдай кас, жемиятдин кархъанни алим.
 
==Суьретар==
<gallery perrow="6">
Image:MosinQab.JPG|
Image:Otel Dyuma.JPG|'''Ял ядай - кIвал «Дуйма»'''
Image:Juma18.JPG|
Image:Duyma.JPG|'''Ял ядай - кIвал «Дуйма»'''
Image:057qabala.jpg|
Image:Duyma3.JPG|'''Ял ядай - кIвал «Дуйма»'''
Image:Qabala1082.jpg|
Image:Vandam Chay.JPG|'''Вандам вацI'''
Image:Qabala102.jpg|
Image:Vandam Chay2.JPG|'''Вандам вацI'''
Image:Qabala153.jpg|
Image:Qabala080.jpg|
</gallery>
 
==ГьакIни килиг==
* [[Удинар]]-->
 
== Баянар ==
Строка 107 ⟶ 85 :
 
== ЭлячӀунар ==
* [http://geonames.nga.mil/ggmagaz/detaillinksearch.asp?G_NAME='32FA8814F5D93774E0440003BA962ED332FA8814FE073774E0440003BA962ED3'&Diacritics=DC VəndamQabala: Azerbaijan] {{ref-en}}
 
{{Кьвепеле райондин яшамиш жезвай чкаяр}}
[[Категория:Кьвепеле райондин хуьрер]]
 
[[az:Qəbələ (şəhər)]]
[[de:Qəbələ (Stadt)]]
[[en:Qabala]]
[[es:Qəbələ]]
[[fa:قبله (شهر)]]
[[fi:Qəbələ]]
[[fr:Qabala]]
[[hy:Կուտկաշեն]]
[[lt:Kabala (Azerbaidžanas)]]
[[nl:Qəbələ (stad)]]
[[pl:Qəbələ]]
[[pnb:قبالا]]
[[pt:Qabala]]
[[ru:Габала]]
[[sco:Qabala]]
[[tr:Kebele]]
[[ur:قابالا]]
[[zh:蓋貝萊]]
Чешне "https://lez.wikipedia.org/wiki/Кьвепеле" я