|
[[Файл:Gdp-and-labour-force-by-sector.png|right|300px|thumb|Къенепатан вири бегьердин къурулушни касди кӀвалах дуьньяда.]]
'''Промышленность''', цIийицӀийи гаф '''Кеспият''' ({{lang-la|Industria}}) — хуьруьн майишатдин хилерин, зегьметдин алатар гьасилунин, хам-мал, материалар, кудай затIарзатӀар акъудунин крар ва кеспиятдин муькуь хилера ва майишатра арадал гъайи продуктрин адалай кьулухъан расунин кIвалахаркӀвалахар кьиле тухузвай [[кархана]]йрин кIватIалкӀватӀал (заводар, фабрикаяр, шахтаяр, электростацияяр ва мсб.).
Кеспият — жемиятдин затIзатӀ гьасилунин къуватдин дережадиз кар къетIъкъетӀъ ийидай таъсир гузвай, халкьдин майишатдин виридалайни чIехичӀехи метлеб авай хел я.
== Кеспиятдин вилик финин тарих ==
Кеспият, кIвалин -кӀвалин — лежбервилин тIебиитӀебии майишатдин сергьятра арадал акъатайди я. Сифтегьан яшайишдин девирда, халкьарин гзафбуруна затIзатӀ гьасилунин асул дибдин хилер арадал къвезвай ([[лежбервал]], [[малдарвал]]).
КIвалинКӀвалин кеспиятдин вилин финиф дуьздаказ чкадин шартIарикайшартӀарикай ва хам-малуникай аслу тир:
* [[ли]] расун;
* [[тумаж]] расун;
* [[лит]] гьасил авун;
* кIарасдинкӀарасдин чкалдин ва тарарин расунин жуьреба - — жуьре жуьреяр;
* жуьреба - — журе затIаринзатӀарин хурун (гуьлуьтар, куткун, къапар, чилер);
* гьалар авун;
* хрун;
* [[хъенчI]]ин устIарвалустӀарвал;
== Кеспиятдин класификация ==
Кеспият кьве чIехичӀехи хилерин группайрикай ибарат я:
* ''Гьасилзавай, яна арадал гъизвай, акъудзавай''
* ''Расна акъудзавай ''
'''Гьасилзавай кеспият'''
Гьасилзавай кеспиятдик, мядендинни - — химиядин [[хам-мал]], [[металлургия]]диз чIулавчӀулав ва рангунин металлрин минералар, металл тушир рудаяр, [[нафтI]], [[газ]], [[цIивин]], [[торф]], [[чепрекьан]], [[кьел]], [[киреждин къван]] хкудзавай [[кархана]]яр, ва гьакIнигьакӀни [[цинэлектростанцияяр]], [[цин гунгар]], тамар эксплуатация авунин, гъедер кьунин ва гьуьлуьн продуктар гьасилунин карханаяр акатзава.
'''Расна акъудзавай кеспият'''
Расна акъудзавай кеспиятдик, машинар акъуддай, чIулавчӀулав ва рангунин металлар, нафтIадиннафтӀадин ва химиядин продуктар, машинар ва алатар, кIарасаркӀарасар расунин алатар, цемент ва дараматар эцигунин кIвалахракӀвалахра герек тир материалар, кьезил ва недай-хъвадай затIаринзатӀарин кеспиятрин продуктар гьасилзавай карханаяр, ва гьакIнигьакӀни кеспиятдин затIарзатӀар ремонт хъийидай (поездар, локомотивар туьхкIуьртуьхкӀуьр хъийидай), чимивилинэлектростанцияяр, кинокеспият (киноиндустрия) хьтин карханаяр акатзава.
== ЭлячӀунар ==
* {{commons|Industries}}
* {{Из БСЭ|ссылка=http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00063/17000.htm?text=%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BC%D1%8B%D1%88%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C&stpar3=1.1|title=Кеспият}}
* [http://www.rusrep.ru/article/2011/05/04/promzony/ Промзонаяр] (гьи уьлквеяр гьи кьадарда кеспиятдин малар гьасилзаватIагьасилзаватӀа)
* [http://industrialnews.ru/ Урусатдин ва гъурбатдин кеспиятдикай хабарар]
* [http://www.ruspromexpert.ru/law/127/ Кеспиятдин сферада крар къайдада твазвай, нормативринни - — ихтияррин актар.]
[[Категория:Кеспият|Кеспият]] ▼
▲[[Категория:Кеспият|Кеспият]]
{{Link FA|eu}}
| 