ЦӀийи Макьар: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки
Нет описания правки
ЦӀар 24:
|кьил =
|бине эцигай тарих =
|виликан тӀварар = Кайи КIеле, Агъа Макьар
|статус йисалай =
|кьакьанвилин жуьре = ЯШЧдин кьакьанвал
Строка 55 ⟶ 56 :
 
== Тарих ==
1955 йисуз [[Кьурагь район]]дин суван Агъа Макьар хуьр СтIал Сулейман райондик акатнай. Гуьгъуьнин йисара хуьруьн агьалияр «Кайи-КIеле» тIвар алай чкадиз куьч хьанвай. ЦIийи Макьар хуьр арадал атанвай. Виликан малдархъанри чпиз багъар кутунин кар ва ципицI багъдин бахчахъанвал пешеяр чирнай. [[1966 йис]]ан 20 апрельдиз, Кьибле Дагъустанда хьайи гзаф канда зурзунрин себебдалди иниз харапIайриз элкъвенай суван хуьрерар гзаф кьадарралди инсанар куьч жез эгечIнай. ЦIийи макьарвийри, [[Рухун]], [[Ичин]], [[Куркурхуьр]], [[Татархан]], [[Мехкергъ]] хуьрерай атай ксар, хайи стхаяр ва вахар хьиз чпин чилериз кьабулнай. Абур чпин кIвалериз илифарна, гъиляй къвезвай куьмекар гузвай, шадвилерни гъамар санал пайзавай.
Хуьр, [[ХХ виш йис]]ан [[1950 йис]]уз [[Агъа Макьар]] хуьруьн агьалияр [[кьулувал]]да авай Янанкала хуьруьз куьч хьунин рекьелди арадал атанвайди я. ГьакӀни [[1966 йис]]уз зурзунрин себебдалди иниз [[Рухун]], [[Ичин]], [[Куркурхуьр]], [[Татархан]], [[Мехкергъ]] хуьрерин жемят куьч жезва.
 
ЦIийи Макьар хуьрелай анихъ, Ростов - Баку рекьин мукьув, цIуру сурун виней алай кIунтIарин ник 2 километрдиз экIя хьанва. «КухмазкIунтI» тIвар алай кIунтIарикай сада чирна - жагъурунин кIвалахар кьиле тухунин нетижада, 3 метр дегьневал авай, гурар авай чилин кIаник квай гуьтIуь яргъи дегьлиз дуьздал акъуднай. Кучудуникай инсандин са шумуд кIарабар амукьнай, рехи ва яру гетIеяр, кур, ракьун чукIул ва ч.э IV-VI виш йисан хтар жагъанвай.
== Агьали ==
 
2002 ийсан сиягьдиз къачунрин нетижада, хуьруьн агьали 4245 кас тир. Кьилдихалкьдин лезги хуьр (99,9 %).<ref>[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/suleymanstalsk02.html Сулейман-СтӀал райондин, 2002 ийсан агьалияр сиягьдиз къачунрин нетижаяр]
Хуьруьн къваларив археологиядин имарат тир «Мамраш» тIвар алай вилик инсанар яшамиш жезвай чка ава. Ана хъенчIин амукьаяр, чахмахд къванцин кIусар, тупунин кIалуб алай твар регъведай алат, къванцин хайи кIусар дуьздал акъуднай.
 
== Агьалияр ==
Алай чIавуз хуьруьн 805 майишатар гваз 4469 кьван кас (2197 итим, 2272 паб) яшамиш жезва. Агьалидин вири [[лезгияр]], [[суннияр|сунни]] - [[мусурманар]] я. [[2002 ийс]]ан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, хуьруьн агьалияр 4245 кас туькIуьрзавай. <ref>[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/suleymanstalsk02.html Сулейман-СтӀал райондин, 2002 ийсан агьалияр сиягьдиз къачунрин нетижаяр]
</ref>.
 
Строка 65 ⟶ 70 :
 
== ЭлячӀунар ==
* [http://www.suleiman-stalskiy.ru/?sect=91 РайонСтIал администрациядинСулейман райондин официал сайтуна ЦIийи МакьаМакьар хуьруькай куьруь хуьрмалуматар]
 
[[Категория:СтӀал{{СтIал Сулейман райондин хуьрер]]яшамиш жезвай чкаяр}}
[[Категория:СтIал Сулейман райондин хуьрер]]
[[Категория:Лезги хуьрер]]
 
[[ru:Новая Мака]]