Ялахъ: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
ЦӀар 64:
Хуьруьн бине эцигай тарих дуьз малум туш. Кхьиналди Ялахърикай хабар гузвай садлагьай якъин тир малуматар ХVIII виш йисуз талукь ятIани, шак алачиз хуьр адалай виликни авай. Улу-бубайрилай амай сивяй-сивиз атай кьисайралди, хуьруьн бине ччара-ччара чкайрай атайбуру эцигнай. Вилик Ялахърин элкъвена патарив са шумуд хуьрер авайди тир: Харабгуьней — гилан Цару чIур, Фризар — ина мусурманвалдилай виликан девирдин, «эрменийрин» лугьудай дегь чIаван сурар амукьайди я ва мсб. Къецепатай къвезвай душманрин вигьинрикай жув хуьн мураддалди и хуьрерин агьалияр Ялахъ хуьре сад хьана. Куьч хьанвайбурун гьр сихилди хуьруьн къене чара мягьлеяр арадал гъана ана уьмуьр гьалзавай.
 
[[ХVIII виш йисузйис]]уз хуьр Рутул хуьруьн жемятдик квай. Ялахъринни хуьруьн жемятдин кьилин [[Рутул]] хуьруьхъ галаз хьайи кIеви женгер субутарзавай кхьинар амукьайди я, и ягъунрин себеб, ялахъвийриз рутулриз менфят гун патал залан кIвалахар ийиз кIан тахьун тир. И женгерин вакъиайрин садакай, Ялахъ хуьре амукьай кьисади хабар гузва, а кьисадин малуматрикай, [[Рутул]] хуьруьн Кцыр тIвар алай векил ялахъвийрин патахъай кьуна, Тагьар хуьруьн мукьув шешелда твана кьакьан рагалайгъуз вигьенвай.
 
[[ХVIII виш йисанйис]]ан кьудай са паюна, Рутул жемятдай эхкъечIиз алахъзавай ялахъвийри ахцегьрин кавхайривай чеб Ахцегьпарадин хуьруьн жемятдик кьабулун тавакъу авунай, амма политикадин са бязи себебралди ахцегьвийри ваъ лагьана жаваб ганвай. Чара авачир гьалариз атай ялахъвияр луткунвийрихъ галаз къазикъумухдин хандивай гъил алаз хуьн тавакъу авун мажбур тир. Гьар йисуз ялахъвийри ханаз тайин тир кьадарда къуьл вугунивди абур кьве патазни менфят авай икьрардал атанай. И тегьерда ялахъвийрини луткунвийри чпиз хата авачир уьмуьр таъмин авунай. Сифтедай хана вичин наибни нуьквер Ялахъриз ракъурнай, гуьгъуьнлай [[ХVIII виш йис]]ан эхирда II Сурхай - хана, адаз кьве хуьряй къвезвай къуьлуьн ихтияр вичин хайи Шуайб-бек ва Исаак-бек стхайриз вуганвай. И стхаяр [[КьакIар]] хуьре хана абуруз пулунихъ къачуна пишкешнавай мулкара яшамиш жезвай.
 
==Агьалияр==