Википедия

Рим: различия между версиями

Интерактивная навигация по истории
Вилик алатай дуьзар хъувунЦIийи масакIавилер
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ВизуальныйВики-текст
ЦӀар 246:
=== Улакьар ===
[[Файл:Rom_Fiumicino_01.jpg|thumb|right|250|[[Аэропорт Фьюмичино]], 2008 йис]]
Рим элкъвей цӀарцин кӀалуб авай шегьер я. Италия зуростровдин юкьни — юкьвал чка кьунвайвиляй, Рим Италиядин ракьун — -рекьин виридалай асул хев я. Римдин кьилин вокзал Термини я, им Европадин ракьун — -рекьин виридалайни чӀехи вокзалрикай сад я, ва Италия виридалайни гзаф менфят къачузвай вокзал я, гьар юкъуз инай 400 агъзур кас физва. Шегьерда чӀехивиляй кьведлагьайди [[Рим Тибуртина]] вокзал я, гила адакай чӀехи йигинвилин ракьун — рекьин вокзал туькӀуьр хъувуна<ref>{{cite web|url=http://www.atac.roma.it/page.asp?p=52|title=ATAC S.p.A. Azienda|date=2012-й йисан 24 сентябрдиз|publisher=ATAC S.p.A.|lang=it|accessdate=2012-11-18}}</ref>.
 
Римда пуд аэропорт кӀвалахзава. Шегьердин кьилин аэропорт, Римдиз талукь тир [[Фьюмичино]] шегьер — -спутникда авай, вириниз «Аэропорт Фьюмичино» тӀвар алаз чир тир, континент — арадин [[Леонардо да Винчи (аэропорт)|Леонардо да Винчи]] аэропорт я<ref>{{cite web|url=http://www.aeroporto.net/roma-fiumicino/|title=Aeroporto Roma Fiumicino|publisher=aeroporto.net|lang=it|accessdate=2012-11-18}}</ref>. Дуьньядин виридалай цӀуру аэропортрин сиягьда, Римдин [[Чампино аэропорт]] сифте кьилера физва. Римдиз талукь тир ва адалай рагъэкъечӀдай пата авай «Чампино» шегьерда чка кьунва лугьуз, адаз «Чампино аэропорт» тӀвар эцигнавайди я<ref>{{cite web|url=http://www.romaviva.com/aeroporto-ciampino/|title=L'Aeroporto di Roma-Ciampino|publisher=romaviva.com|lang=it|accessdate=2012-11-18}}</ref>. Метлебвиляй пуд лагьай чкада [[Рим Урбе]] аэропорт физва, им чӀехи тушир, агъуз тир трафик галай, шегьердин юкьвалай 6 км кефер пата чка кьунвай, вертолётрин ва кьилдин гъвечӀи самолётрин цавай финар таъминарзавай аэропорт я<ref>{{cite web|url=http://www.aeroclubroma.it/aeroclub.htm|title=L'Aeroclub di Roma|publisher=aeroclubroma.it|lang=it|accessdate=2012-11-18}}</ref>.
 
Шегьердин куьчеяр хилер — хилер яз фенвайбур я лугьуз, улакьрин проблемрин гъиляй шегьерэгьлийри чӀехи азабар чӀугзава ва са кьучедин рекьяй маса куьчедин рекьиз улакьра аваз финиз къулай шартӀар авач. Маса чӀехи шегьеррин метрополитенрив гекъигайла, Римдин гъвечӀи алцумдин метрополитенди и проблемаяр арадай акъудиз куьмек ганач. Идалайни гъейри, гьар 10000 касдиз 20 такси къвезва, им европадин маса чӀехи шегьеррин лишандилай агъуз я.
 
Римда [[Римдин метрополитен]] ({{lang-it|''Metropolitana di Roma''}}) кардик ква. Садлагьай А хилен эцигунар [[1930 йисузйис]]уз эгечӀнай. 1955 йисуз эцигунрин кӀвалахар куьтягь хьанвай ва хел ахъа хьанвай. 1990 — -й йисара кьведлагьай В хел эцигна ахъайнавай<ref>{{cite web|url=http://www.romametropolitane.it/|title=Metropolitana di Roma|publisher=Metropolitana di Roma|lang=it|accessdate=2012-11-18}}</ref>.
[[Файл:Rome.Tram.JPG|thumb|right|250|Трамвай]]
Авай А ва В хилер, Римдин Термини вокзал авай чкада сада — сад кьве кӀарна физва. 2012 йисан 13 кьамугдиз (июньдиз) В хилен В1 филиал ахъа хьанвай, хилен эцигуниз 500 миллион € харж авунай. В1 хел Болонья майдан авай чкада В хилехъ гилигзава ва 3.9 км яргъалвилин арада кьуд станция ава. Пудлагьай С хел эцигунин девирда ава, 3 миллион € харжун гьисабдик ква ва 25.5 км яргъалвилин арада 30 станций жервал я. Адан поездар тамамдаказ авоматламиш жеда. Хилен садлагьай пай 2011 йисуз туькӀуьрна куьтягьна кӀанзавай, амма туннельдин эгъуьнар тухузвай береда чиляй археологиядин затӀар экъечӀзавайвиляй, кӀвалахар энгел хьанвай ва хилен ахъаюнин тарих 2015 йисал тухванай. Кьудлагьай D хел гьакӀни пландиз къачунва. Хилен 20 км яргъивал ва адак 22 станция жеда<ref>{{cite news |first=Tom |last=Kington |title=Roman remains threaten metro |url=http://www.guardian.co.uk/world/2007/may/14/italy.artnews |work=[[The Guardian|Guardian]] |date=2007-й йисан 14 майдиз |accessdate=2012-й йисан 18 ноябрдиз |location=Лондон}}</ref>.▼
 
Римдин чилин винел патан улакьар автобусрикай, трамвайрикай ва шегьердин поездрикай ибарат я. Автобусдин хилез 350 автобусдин цӀарар ва 8 агъзурдилай пара акъваздай чкаяр къвезва, гьакӀ ятӀани трамвайдин система 39 км рекъикай ва 192 акъваздай чкарикай ибарат я. Шегьерда, 2005 йисуз ахъайнавай, [[троллейбус]]дин са цӀар ава<ref name="juts2009">Webb, Mary (ed.) (2009). ''Jane’s Urban Transport Systems 2009—2010'', p. 195. Coulsdon (UK): [[Jane's Information Group]]. ISBN 978-0-7106-2903-6.</ref>.▼
▲Авай А ва В хилер, Римдин Термини вокзал авай чкада сада — сад кьве кӀарна физва. 2012 йисан 13 кьамугдиз (июньдиз) В хилен В1 филиал ахъа хьанвай, хилен эцигуниз 500 миллион € харж авунай. В1 хел Болонья майдан авай чкада В хилехъ гилигзава ва 3.9 км яргъалвилин арада кьуд станция ава. Пудлагьай С хел эцигунин девирда ава, 3 миллион € харжун гьисабдик ква ва 25.5 км яргъалвилин арада 30 станций жервал я. Адан поездар тамамдаказ авоматламиш жеда. Хилен садлагьай пай 2011 йисуз туькӀуьрна куьтягьна кӀанзавай, амма туннельдин эгъуьнар тухузвай береда чиляй археологиядин затӀар экъечӀзавайвиляй, кӀвалахар энгел хьанвай ва хилен ахъаюнин тарих 2015 йисал тухванай. Кьудлагьай D хел гьакӀни пландиз къачунва. Хилен 20 км яргъивал ва адак 22 станция жеда.
 
▲Римдин чилин винел патан улакьар автобусрикай, трамвайрикай ва шегьердин поездрикай ибарат я. Автобусдин хилез 350 автобусдин цӀарар ва 8 агъзурдилай пара акъваздай чкаяр къвезва, гьакӀ ятӀани трамвайдин система 39 км рекъикай ва 192 акъваздай чкарикай ибарат я. Шегьерда, 2005 йисуз ахъайнавай, [[троллейбус]]дин са цӀар ава.
 
=== Чирвилер ===
Чешне "https://lez.wikipedia.org/wiki/Рим" я