Содержимое удалено Содержимое добавлено
|
|
|
'''ЧӀал''' — инсанрихъ авай алакьун, чпин фикирар масадбурун гъавурда тун патал, масадбуруз хабар гун патал.
Садбуру чӀалдиз инсанрин[[кас|Касарин]] ниятар кьиле кьун жедайвилиз лугьуда.
ДуьньядаДунеда вири 5—6 агъзур чӀал ава. Чан кмай чӀаларин кьадар тӀимил жезва кьве гьафтедиз са чӀал йигинвал кваз. Виридалайни чӀехи 40 чӀалал чилин ксарин 2/3 рахазва. Виридалайни пара ксар китай чӀалал рахазва, хинди, англи, испан, араб, урусни, португал чӀалал. Лап парабур француз чӀалални рахазва, ахпа а чӀал хайиди тирбур а кьадар пара авайди туш. ЧӀал амукь авун патал 100 агъзурдилай пара кас адал рахаз хьана кӀанда. Исятда дуьньяда 400 чӀалдилай сакӀус пара ава, квахьзавайбурук квайди.
ЧӀалар рекьзвайди ярекьизадия адал рахазвайбурукай эхиримжиди кьейила. Гьавиляй, сифтени-сифте гужа авайди кхьинрин гьал авачир чӀалар я. Чилел алай ксарин 80 %диз кьилди 80 чӀал чида. Ахпа гьа амайбурукай 3,5 агъзур чилин 0,2 % физва. ЧӀалар мадни рекьизвайди я, хуьрерай шегьерриз яшамиш жез физвайвили, шегьерра абурун рикӀелай физва чпин халкьдин хайи чӀал. Исятда авай кьадар чӀаларин зур XXI вишйисан юкьвал къведалди рекьида. Мад са себеб, вучиз чӀалар рекьизватӀа, гъвечӀи халкьар, чпин гьукумат авачир, чпин хайи чӀал чир тавуртӀани жедай хьайила чӀал къвез-къвез квахьзавайди я. Эгера чӀал аялрикай 70 %дилай тӀимил чизватӀа, ам квахьзавайбурук квайди я. «Дуьньядин квахьзавай чӀаларин Атлас»ди лугьузвай саягъ, исятда Европада[[Европа]]да 50 чӀал квахьзавайбурук квайди я.
[[ru:Язык]]
|
