Гимейди (урусГимейди) — Дагъустан республикадин Дербент районда авай тунвай хуьр.

Урусатдин пайдах Тунвай хуьр
Гимейди
урусГимейди
Уьлкве
Урусат
Федерациядин субъект
Дагъустан
Муниципал район
Виликан тӀварар
Химейди, Хумайдийа, Аль-Мухаммадия
ЯШЧдин кьакьанвал
гьуьлуьн дережадилай
354 м
Агьалияр
0 кас
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Автомобилдин код
05
Гимейди (Дагъустан)
Гимейди
Гимейди (Дербент район)
Гимейди

География дуьзар хъувун

Хуьр Дагъустан Республикадин кьибледа, Дербент райондин рагъакӀидай пата, Дербент шегьердилай 22 км рагъакӀидай пата, Денделеух сувал (354 м) ала.

Тарих дуьзар хъувун

Хуьруьн бине, табасарандин чилерал ислам дин гегьеншарун патал «Мухаммадия къеле» хьиз арабри кутунвай.[1]

Виликан тат хуьр тир. 1976 йисуз эгьлийрин вири масаниз куьч хьунин рекьелди хуьр тунвайди я.

XIX виш йисуз Гимейди хуьр вири Къайтагъ-Табасаран округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатнавай. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Къайтагъ-Табасаран округдин Кеферпатан-Табасаран наибвалдиз талукь тир. Бильгади ва Зидьян хуьрерихъ галаз Гимейди хуьруьнжемятдик акатзавай.

Агьалияр дуьзар хъувун

1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Гимейди хуьруьн агьалияр 830 кас тир: татар — 690 кас (83,1%), суван чувудар — 140 кас (16,9%) [2].

Официал статистикадиз килигна хуьруьн агьалияр азербайжанар хьиз къейд авунвайди я, вири суни мусурманар я. Амма абурун вири сад-садахъ галаз рахуна цӀап чӀалаз элячӀнавай[3] ва совет бередин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайра азербайжанар хьиз гьисабдиз къачунвай [4], тарихдин къене ассимиляция хьана азербайджанариз элкъвенвай татар я. Къваларив гвай муькуь хуьреривай тафават аваз яз, и хуьруьн азербайджанар суни мусурманар тир [5][6].

Алай чӀавуз хуьр ичӀизва.

Халкьдин кеспияр дуьзар хъувун

Гамар хрунвал ва ругъунар цун (XIX виш йис).

ТӀвар-ван авай хуьруьнвияр дуьзар хъувун

Ахмед заридин хайи диге я (1868 - 1930).

Баянар дуьзар хъувун

ЭлячӀунар дуьзар хъувун